Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2021

Ευχές του Ιστολογίου για τη νέα χρονιά

 


Το Ιστολόγιο "Κρανέα Ελασσόνας" εύχεται στους απανταχού συμπατριώτες και φίλους της Κρανιάς, μια νέα χρονιά με υγεία, χαρά και ελπίδα.
Το 2022 να είναι η χρονιά που θα φέρει περισσότερη αγάπη και χαμόγελα μεταξύ των ανθρώπων.


Πέμπτη 30 Δεκεμβρίου 2021

Οι αγερμοί στην Κρανιά Ελασσόνας ανήμερα της Πρωτοχρονιάς

 


Αναδημοσιεύουμε ένα άρθρο της Άννας Παπαμιχαήλ από το περιοδικό "Ξηροκρανιώτικα" (αναδημοσίευση: 1994). Το άρθρο αυτό πραγματεύεται σε βάθος το έθιμο της Πρωτοχρονιάς "Μπαμπαλιούρια" που τηρείται σχεδόν κάθε χρόνο στην Κρανιά εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Βέβαια τα τελευταία χρόνια το έθιμο κρατιέται "με νύχια και με δόντια" για να μην εκλείψει, και αυτό χάρη στις φιλότιμες προσπάθειες των παιδιών που συμμετέχουν και του ΜΕΣΚΕ. Η ερήμωση των χωριών απειλεί εκτός των άλλων και την βιωσιμότητα των εθίμων με τα οποία μεγάλωσαν γενιές και γενιές.
Το εν λόγω άρθρο μας απέστειλε ο Γιώργος Ι. Μπαλής.

Κυριακή 26 Δεκεμβρίου 2021

Νεκρός 48χρονος κυνηγός στην Άκρη Ελασσόνας



Αναστάτωση το μεσημέρι της Κυριακής καθώς ένας 48χρονος κυνηγός βρέθηκε χωρίς τις αισθήσεις του στην περιοχή ανάμεσα στα χωριά Άκρη και Γιαννωτά, της Ελασσόνας.

Ο άνδρας, σύμφωνα με πληροφορίες, υπέστη ανακοπή καρδιάς, στο σημείο έφτασε και ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ που παρέλαβε τον 48χρονο και τον μετέφερε στο Κέντρο Υγείας Ελασσόνας.

Στο χώρο έσπευσαν 3 οχήματα της Πυροσβεστικής με 7 άντρες της ΕΜΑΚ.

Το περιστατικό συνέβη λίγο πριν τη μια το μεσημέρι.


Πηγή ενημέρωσης: larissanet.gr


{Τελευταία ενημέρωση 16:22)

Παρασκευή 24 Δεκεμβρίου 2021

Χριστούγεννα 2021: Ευχές Ιστολογίου

 



Η γέννηση του Θεανθρώπου έφερε φως στα σκοτάδια της ιστορίας. Είθε να φέρει και ελπίδα στη ζωή όλων των ανθρώπων.

Χρόνια Πολλά στους απανταχού συμπατριώτες και φίλους της Κρανιάς και του Ιστολογίου.

Καλά Χριστούγεννα!

"Τ' άστριου", από τον Βαγγέλη Πουρνάρα

 



Από τον Βαγγέλη Β. Πουρνάρα,


«Τ΄ άστριου» 


Καλή σας μέρα φίλοι μου, καλή σας μέρα φίλες,
σκορπώ ευχές, «από καρδιάς», πανέμορφες, ποικίλες.
Υγεία να ΄χετε «παιδιά», υγεία πάνω απ΄ όλα
και να υπάρχει πάντοτε, φαί στην κατσαρόλα.
Οι παντρεμένοι να «φορούν», χαμόγελο στα χείλια,
να ΄χουν δουλειά, καλά λεφτά και μία «ζιάρη» φαμίλια!
Να μην τη χύνουνε ποτέ, τη χύτρα με το.. γάλα,
να περισσεύει η χαρά, να λείπει η «γκριζιάλα!»
-Οι τραχανάδες, δυο ειδών, ο ένας δίχως λάδι,
με τη γυναίκα το πρωί, για φαγητό το βράδυ!-
Οι «μαναχοί» να οπλιστούν, με κράνη και με ξίφη,
να «γκιζερίσουνε» παντού, μέχρι να βρούνε νύφη!
Του καθενός επιλογή και το τονίζω πάλι,
πολλοί, δεν θέλουν «συλλουή», να έχουν στο κεφάλι!
Ο «ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ» της καρδιάς, νέα αρχή να κάνει,
να πιάσουνε τους στόχους τους, «ΠΟΕ» και «ΤΣΑΡΙΤΣΑΝΗ». 
Για κείνους που δεχτήκανε, της πίκρας το μαχαίρι,
να είναι χάδι-βάλσαμο, της θύμησης τ΄αγέρι.
Χαράς να είναι προπομπός, το κάθε σταυροδρόμι,
να κάνουν χρόνους δυνατούς, οι Μαραθωνοδρόμοι!
Γεμάτος να ΄ναι με χαρές, του δεκαοκτώ ο χρόνος,
να συνεχίσει τη γραφή, ο φίλος μου ο Θώμος
Να λάμψει το χαμόγελο, να γνέψει η ελπίδα,
να στηριχτεί στα πόδια της και πάλι η πατρίδα. 
Να βρουν «ντιάκι» αντοχής, του κόσμου οι μονάχοι,
των ξεχασμένων η κραυγή, σκέψης να γίνει στάχυ.
Να μην ακούμε συνεχώς, φόρων καινούριων, ήχο,
φτάνουν αυτοί, που άδικα, μας φόρτωσαν στο «ζ΄νίχο!»
Να στερηθούν τα «ζούζουλα», στιγμές για «μαναφλούκια»,
να μην μπορούν στο διάβα σας, να στήνουνε παλούκια!
Αυτοί που λένε «μέτσινα» και κάνουνε το μάγκα,
η πιο πικάντικη τροφή, να γίνουν στη «μαρμάγκα!»
0ι πεθερές, λόγο καλό, να ..πλάθουνε στα χείλια,
αν θέλουνε οι νύφες τους, να σκάσουν απ΄ τη ζήλεια!
Και τα παιδιά της ξενιτιάς, αγόρια και κυράδες
να ΄ρθούνε πίσω μια χαρά και με πολλούς παράδες.
Στην ξιφασκία δεύτερη, παγκόσμια, η Δώρα*,
της εύχομαι και το χρυσό, στολίδι για τη χώρα.
Και της Σταυρούλας* ήτανε, σπουδαία η πορεία,
στο άθλημα τάε κβο ντο, έγραψε ιστορία!
Τον Λάλο τον Δημήτριο, να επαινέσω θέλω,
σκηνοθεσίας λειτουργός, του βγάζω το καπέλο!
Ζωγράφος καταξίωσης, ο Θοδωρής ο Λάλος,
σε λίγα χρόνια έγινε, στην τέχνη του μεγάλος!
Οι κοπελιές στο βόλει, στολίδι για την πόλη,
πρωτάθλημα και θα χαρεί, η Ελασσόνα όλη!
Η Παπαδήμου Βαγγελιώ, στην ξενιτιά διαπρέπει,
με το παράσημο καρδιάς, να την τιμήσω πρέπει.
Ασημικά και πρόσφορα στης σκέψης το ντουλάπι,
της προσφοράς εγκώμια, στην Ντούμου την Αγάπη ! 
Αντανακλούν οι συνειρμοί , σε όσους βρίσκουν τρόπους 
και χτίζουν γέφυρες ζωής, μαζί με συνανθρώπους
Στον ρου της σκέψης αναρτώ, εκτίμησης ταμπέλα,
ταιριάζουν έπαινοι στον Σεφ, Νικόλαο Γκονέλα !
Πιστός στης γνώσης το στρατί, στης έκφρασης τον «όργο»
δείγματα έξοχης γραφής, απ΄το Μπαλή το Γιώργο! 
Στους δυο Συλλόγους, Αθηνών και στη Θεσσαλονίκη
μπράβο τρανό από καρδιάς, θαρρώ πως τους ανήκει!
Για τις σπουδαίες του δουλειές, εγκώμιο μεγάλο,
στον σκηνοθέτη-ηθοποιό,Θεόφιλο τον Λάλο!
Ήθος, αλήθεια, σεβασμός, στου Χρήστου τη γραφίδα,
συγχαρητήρια πολλά, για την Ιστοσελίδα. 
Και στον Βασίλη των νικών, το «εύγε» του ανήκει,
πλέκω εγκώμια καρδιάς, στον Παπαμαργαρίτη.
Στον Χρήστο Τζιέρα που τιμά, μαγειρική και τόπο,
να γίνει το κατάστημα, μες στην Αθήνα πρώτο!
Σε όλους, όσοι μαγαζιά ανοίγουνε καινούρια,
τους εύχομαι καλές δουλειές και πάντοτε με..φούρια!
Στον Σύλλογο των Κρανιωτών, μία μονάχα φράση,
συγχαρητήρια θερμά, για την πολλή του δράση!
Οι κυνηγοί στα..πόστα τους και πάντα με υγεία,
να «κριτσινούν» από λαγούς και χοίρους τα ψυγεία!
Χριστός γεννάται, τι χαρά, γιορτάζει όλη η πλάση
κι ο νους σε χρόνια μακρινά, ζητά να πλησιάσει..

Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου 2021

Γιώργος Κοντοτάσιος: "Να τα πω;" στα... Κρανιώτικα

 



Από τον Γιώργο Κοντοτάσιο (Κρανιώτη της Διασποράς),

Να τα πω???

Χρονιάρες μέρες έρχονται 
γιαυτό και στην Κρανιά,
κάλαντα θέλου να σας πω
έστω απού ...μακρυά.

Άστρου έφκιασα τρανό
μι κόλα κι πιχάκια
κι αντί για κρόσια έβαλα
κουμένα μαντηλάκια.

Έρχουμι για να σας τα πω
να μάσου κάνα φράνκου
λέου πόρτις ανοιχτές να βρω, 
μην μείνου κι στουν πάγκου.

Πείρα τους δρόμους τα στεινά
παντού χτυπώ την πόρτα 
και εύχομαι να με δέχτούν 
όπους δεχώταν πρώτα.

Άνοιξε θείτσα να τα πω
τώρα πόχου μιράκι,
απ τ ραφατάδα μπάνισα
πως κάθιση στου τζιάκι.

Δεν ειμί ξένους θείτσα μου
είμι ου Γιώρς τ Πουστόλι,
άνοιξι κι μή δήντς πουλά
δώσειμι ενα πιντόλι.

Έτσι μόνου για τ αντέτι
να πάει καλά η χρόνους
να πω υγεία και χαρά
για τους Κρανιώτες όλους.

Εύχομαι γέλιο και χαρά 
στα χείλη σας να φέρου, 
αν πρόκειτι για τουν παρά
ας μην του αναφέρου.

Πηρπάτησα κουράστηκα
πήγα απου σπίτ ση σπίτ
κρύου μάζηψα πουλύ
μα απού παράδης ...ντήπ.

Τα χρήματα δεν έχουνε 
και τόση σημασία 
υγεία αγάπη και χαρά 
αυτά έχουν αξία.

Αυτά λοιπόν τα εύχομαι
σε όλη την Κρανιά
και με την σκέψη πάντοτε 
του χρόνου, απού κουντά...

Παρουσίαση βιβλίου Π. Λάλου: Η Ελασσόνα κατά την Τουρκοκρατία


«Το βιβλίο είναι από αυτά που θα μείνουν στον χρόνο, γιατί πολύ απλά έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στη συνολική γνώση. Καθ’ όσον γνωρίζω, είναι η πρώτη απόπειρα να συγκεντρωθεί όλη η τοπική ιστορία της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου, με τρόπο συστηματικό» τόνισε ο συγγραφέας Γιώργος Ι. Μπαλής μιλώντας για το βιβλίο του Παύλου Λάλου με τίτλο «Η περιοχή της Ελασσόνας (Περραιβία) κατά την Τουρκοκρατία, 1423-1912». Η παρουσίαση του βιβλίου έγινε την περασμένη Δευτέρα το απόγευμα στον αίθριο χώρο του 5ου Δημοτικού Σχολείου Λάρισας, ενώ τη διοργάνωσαν ο Σύλλογος Κρανιωτών Λάρισας και Περιχώρων «Η Ξηροκρανιά» και το 5ο Δημοτικό Σχολείο Λάρισας.

Ο συγγραφέας Γιώργος Μπαλής μιλώντας για το βιβλίο θα σημειώσει ότι «ο συγγραφέας έψαξε και ξεφύλλισε με υπομονή, τις ιστορικές πηγές, μέσα από βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες του Θεσσαλικού και Ελλαδικού χώρου, προκειμένου να εντοπίσει τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στις σελίδες τους και αφορούν την Επαρχία της Ελασσόνας κατά την ιστορική της διαδρομή, από το 1423 έως το 1912. Η έκδοση του βιβλίου αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο, για όποιον επιθυμεί να ασχοληθεί με θέματα της τοπικής ιστορίας, αφού δεν θα χρειαστεί να καταβάλει πολύ κόπο για αναζήτηση των ιστορικών πληροφοριών, καθώς και της σχετικής βιβλιογραφίας». Ο κ. Μπαλής χαρακτήρισε το βιβλίο εγχειρίδιο τοπικής Ιστορίας της Επαρχίας Ελασσόνας και σημείωσε ότι απευθύνεται στο τοπικό, αλλά και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, κι ανέφερε χαρακτηριστικά ότι: «Για το βιβλίο θα χρησιμοποιήσω τον όρο, εγχειρίδιο τοπικής ιστορίας, ως ένα βιβλίο που εκθέτει με συστηματικό τρόπο τις βασικές και πιο έγκυρες γνώσεις μιας επιστήμης στην προκειμένη περίπτωση της ιστορίας, μιας ορισμένης περιόδου της συγκεκριμένης περιοχής. Ακόμη θα μπορούσα να πω και τον όρο βιβλίο επίτομης ιστορίας. Χρησιμοποιώντας τον πρώτο όρο, το παρόν βιβλίο ως εγχειρίδιο τοπικής Ιστορίας της Επαρχίας Ελασσόνας, αφορά την Οθωμανική κατοχή και κυριαρχία σε αυτήν, από το 1423 έως το 1912. Απευθύνεται στο τοπικό, αλλά και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό που ενδιαφέρεται για μια περιεκτική, αλλά υπεύθυνα, τεκμηριωμένη επισκόπηση της τοπικής ιστορίας. Ο τόμος των 328 σελίδων, με την εικονογράφηση του κειμένου, με την πρόσθετη φωτογραφική τεκμηρίωση και με την εκτεταμένη βιβλιογραφία που το συνοδεύει είναι ένα χρήσιμο και εύχρηστο βοήθημα, σε ειδικούς και μη».

Ακολούθως ο δάσκαλος-συγγραφέας Βασίλης Καραβίδας διάβασε τρία αποσπάσματα του βιβλίου.

Ο συγγραφέας του βιβλίου κ. Παύλος Λάλος ανέφερε ότι «Διαπιστώνοντας την έλλειψη μιας συγκεντρωτικής μελέτης για τα χρόνια της Οθωμανικής κυριαρχίας (Τουρκοκρατία) για την περιοχή της Ελασσόνας, την οποία οι Οθωμανοί Τούρκοι την κατέλαβαν το 1423, τριάντα χρόνια πριν την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, θέλησα να καλύψω το κενό με το βιβλίο μου αυτό. ...Αξιοποίησα τις μελέτες ερευνητών και αυτήν την τοπική προφορική παράδοση που θεωρώ σημαντική, για να φωτιστούν γεγονότα και ανθρώπινες στιγμές των υπόδουλων κατοίκων-προγόνων μας».

Χαιρέτισαν ο πρόεδρος του Συλλόγου των Κρανιωτών κ. Λάμπρος Γκονέλας και ο διευθυντής του 5ου Δημοτικού Σχολείου κ. Δημήτρης Μπίλης. Επίσης το μουσικό σχήμα «Ηχος γηγενής» που αποτελούν οι Θανάσης Ζιώζιας, Πάνος Κράιας και Παύλος Λάλος απέδωσαν τραγούδια στο πνεύμα των 200 χρόνια από το 1821.

Θανάσης Αραμπατζής


Πηγή: Ελευθερία Λάρισας

Αποστολή ενημέρωσης: Γιώργος Ι. Μπαλής

Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2021

Εννέα χρόνια Ιστολόγιο "Κρανέα Ελασσόνας"

 


Σαν σήμερα... 22 Δεκεμβρίου του 2012 έγραφε το ημερολόγιο, όταν γεννήθηκε το Ιστολόγιο "Κρανέα Ελασσόνας". Πέρασαν εννέα χρόνια...
Εννέα χρόνια ταξιδιού στο αρχιπέλαγος του διαδικτύου με τόπο αφετηρίας και προορισμού τον ίδιο: την Κρανιά, το χωριό μας.
Σε αυτά τα εννέα χρόνια, αναρτήθηκαν χιλιάδες θέματα για το χωριό μας και όχι μόνο. Πολιτισμός, ιστορία, προβλήματα, πρόσωπα, φωτογραφίες, βίντεο, εκδηλώσεις... Όλα με κέντρο αναφοράς τον τόπο μας και τους απανταχού ανθρώπους του.
930.000 μοναδικές προβολές του Ιστολογίου αυτά τα εννέα χρόνια είναι τιμή για τον τόπο μας που όλες και όλοι αγαπάμε.
Ευχαριστούμε από καρδιάς όλους τους αναγνώστες μας και όλους όσοι μας στηρίζουν συνεργατικά και ηθικά. Και συνεχίζουμε...

Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2021

Στην Ελασσόνα παρουσιάζεται το βιβλίο του Παύλου Λάλου

 


Ο Δήμος Ελασσόνας τιμώντας την σημαντικότερη σελίδα της νεότερης ιστορίας της χώρας και συμμετέχοντας στους πανηγυρικούς εορτασμούς για την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, παρουσιάζει αυτή την Κυριακή 19 Δεκεμβρίου και ώρα 11:30 π.μ. στο Πνευματικό Κέντρο Ελασσόνας, 2ος όροφος ( πρώην ΔΕΥΑΕΛ ) το βιβλίο του συγγραφέα Παύλου Λάλου με καταγωγή από την Κρανέα Ελασσόνας, το οποίο θα διανεμηθεί δωρεάν στους παρευρισκόμενους από το Δήμο Ελασσόνας.

Το βιβλίο έχει τίτλο «Η περιοχή της Ελασσόνας (Περραιβία) κατά την Τουρκοκρατία, 1423-1912» από τις εκδόσεις ΦΑΟΣ, 2021 και ομιλητές στην εκδήλωση θα είναι οι: 

Γιώργος Ι. Μπαλής, συγγραφέας ο οποίος θα παρουσιάσει την κατάταξη της ύλης του βιβλίου και την θεματογραφία των κεφαλαίων

Ματίνα Παπαναστασούλη, Αρχαιολόγος Βυζαντινών Εφορείας Αρχαιοτ. Λάρισας, η οποία θα παρουσιάσει τα εκκλησιαστικά θέματα επί τουρκοκρατίας, στο βιβλίο του κ. Π. Λάλου

Παύλος Λάλος, ο συγγραφέας του βιβλίου, με παραδείγματα μέσα από το τραγούδι ΄΄ακαπέλα΄΄ και προβολή παλιών φωτογραφιών θα ανασύρει «Μνήμες που καταγράφονται στα Παραδοσιακά τραγούδια της περιοχής Δήμου Ελασσόνας»

Ο κ. Λάλος εργάστηκε ως δημοσιογράφος της ΕΡΤ (ΕΡΑ ραδιόφωνο) στη Λάρισα, αλλά και στην ΕΡΑ Βόλου, στο Δημοτικό Ραδιόφωνο ΔΗΡΑΛ Λάρισας, στην εφημερίδα Ημερήσιος Κήρυξ και άλλα έντυπα από το 1985 έως τη συνταξιοδότηση του το 2012. Παράλληλα δίδαξε δημοσιογραφία στο Δημόσιο ΙΕΚ Λάρισας και Πολιτισμό σε σεμινάρια εκπαιδευτικών. Έχει εκδώσει βιβλία ποίησης, θεάτρου και έχει εκπονήσει μελέτες ιστορίας – λαογραφίας. Άρθρα του δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και τοπικές εφημερίδες.

Οι εκδηλώσεις τελούν υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Θεσσαλίας.

* Στην εκδήλωση θα τηρηθούν αυστηρά τα προβλεπόμενα μέτρα κατά του κορωνοϊού

Τρίτη 14 Δεκεμβρίου 2021

Παρουσιάζεται το βιβλίο του Παύλου Λάλου: «Η περιοχή της Ελασσόνας (Περραιβία) κατά την Τουρκοκρατία, 1423-1912»

 


Την Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου 2021, παρουσιάζεται το (ιστορικό) βιβλίο του Παύλου Λάλου «Η περιοχή της Ελασσόνας (Περραιβία) κατά την Τουρκοκρατία, 1423-1912» από τις έκδ. ΦΑΟΣ Καρδίτσα, στο φιλόξενο χώρο (σκεπαστό αίθριο) του 5ου Δημοτικού Σχολείου Λάρισας, στον Άγιο Κων/νο. Ώρα προσέλευσης 4,30 μμ και έναρξη περίπου 5 μμ. Διοργανωτές ο Σύλλογος Κρανιωτών «Η ΞΗΡΟΚΡΑΝΙΑ» Λαρίσης & Περιχώρων και το 5ο Δημοτικό.

Παρουσιάζουν οι: Γιώργος Ι.Μπαλής (συγγραφέας) και ο Βασίλης Καραβίδας (δάσκαλος-συγγραφέας). Ο συγγραφέας θα κλείσει με τα περί της συγγραφής του βιβλίου. Θα χαιρετίσουν ο Πρόεδρος Συλλόγου των Κρανιωτών κ. Λάμπρος Γκονέλας και ο Διευθυντής του 5ου Δημ. κ.Δημήτρης Μπίλης. Θα υπάρχουν μουσικές εκπλήξεις, στο πνεύμα των 200 χρόνων από το 1821, από μέλη του ΗΧΟΥ ΓΗΓΕΝΗ Θανάση Ζιώζια (βιολί)- Πάνο Κράια (κιθάρα) και  Παύλο Λάλο (τραγούδι).


Λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα, λόγω πανδημίας: μάσκες, απολυμαντικά χεριών και αραιά τα καθίσματα, ο χώρος είναι ανοιχτό προαύλιο αλλά σκεπαστό για περίπτωση ψιχάλας.

*Το βιβλίο παρουσιάζεται πρώτα στην Ελασσόνα, Κυριακή 19.12.21, 11.30 π.μ. στο θέατρο Β.Φαρμάκη, με διοργανωτή τον Δήμο Ελασσόνας.





Περίληψη

Το βιβλίο αναπτύσσει το θέμα της μακροχρόνιας σκλαβιάς της περιοχής Δήμου Ελασσόνας (αρχαία Περραιβία)  ως το 1912. Πως έγινε η κατάκτηση το 1423 και τι επακολούθησε αυτής, ποιες οι επιπτώσεις στον Ελληνόφωνο πληθυσμό και στους βλαχόφωνους, πόσοι από τους Οθωμανούς- μουσουλμάνους ήρθαν και εγκαταστάθηκαν, τι θεσμούς διατήρησαν οι κατακτητές και τι θεσμούς καθιέρωσαν, ποια ήταν η νέα Χριστιανική «αρχοντία» που προέκυψε (Δημογέροντες- Αρματολοί), τι έγινε με την εκκλησία και τις Μονές- Ασκηταριά, τι έγινε με τη φορολογία και την παραγωγή πλούτου, πότε σημειώνεται αφύπνιση (Διαφωτισμός) και πως η Ελληνόφρονη Παιδεία έφερε την συνένωση όλων των υπόδουλων απέναντι στις προπαγάνδες Ρουμάνικες και Βουλγάρικες (Μακεδονικός Αγώνας) κλπ. Πως έγινε η επαναχρησιμοποίηση του ονόματος της Περραιβίας και ποιος ο ρόλος των ξένων περιηγητών; Ακόμη πόσες μεγάλες εξεγέρσεις έγιναν (και από ποιους) στην περιοχή (1822, 1854, 1878), ποιες οι φάρες των αγωνιστών, τι έγινε με τον πόλεμο του 1897, και με του 1912.

Μέσα σε 12 ΚΕΦΑΛΑΙΑ με ειδικά υποκεφάλαια το βιβλίο παραθέτει συγκεντρωτικά την ιστορία της περιοχής, βασισμένη σε πηγές, με τρόπο εύληπτο στους πολλούς, αλλά και με τεκμηρίωση που απαιτούν οι ειδικοί


* Το Ιστολόγιο "Κρανέα Ελασσόνας" εύχεται ολόψυχα στον συμπατριώτη μας Παύλο Λάλο να είναι καλοτάξιδο και αυτό το σημαντικό για την τοπική (και όχι μόνο) ιστορία μας, πόνημά του.΄

Πηγή: larissanet.gr

Αποστολή ενημέρωσης: Γιώργος Ι. Μπαλής

Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2021

Το τούρκικο Τελωνείο (σήμερα Μουσειακός χώρος) της Ελασσόνας, όταν χτιζόταν

 


Η φωτο από το χτίσιμο του Τούρκικου Τελωνείου στην Ελασσόνα 

Από τον Παύλο Λάλο, δημοσιογράφο - συγγραφέα,

Μία παλιά ασπρόμαυρη φωτογραφία (1) πριν το 1890 μας δίνει την ευκαιρία να αναφερθούμε στο παλιό τούρκικο Τελωνείο της Ελασσόνας, που αναπαλαιωμένο φιλοξενεί σήμερα Αρχαιολογική συλλογή (μουσειακός χώρος) υπαγόμενο στην εφορία Αρχαιοτήτων Λάρισας. 
Στη φωτογραφία βλέπουμε ημιτελές το κτίριο, ενώ συνεχίζονται εργασίες κατά την κατασκευή, με 5 μαστόρους στον όροφο, με ποδιά μαστορική, και 5-6 κάτω, όλοι σε πόζα, εκτός από έναν σκυμμένο που κάτι κάνει, ο μόνος που δεν βλέπει τον φωτογράφο.  Μία σκάλα εργασίας ξύλινη είναι στημένη στο μπαλκονάκι με τους μαστόρους με τη σκιά της να πέφτει δεξιά, είναι ώρα απόγευμα, μια και γνωρίζουμε τη θέση του κτιρίου στην Ελασσόνα. Υπάρχουν παιδιά και αργόσχολοι που κοιτάζουν προς το φακό του φωτογράφου. Δύο στρατιωτικοί Οθωμανοί με φέσι, σε πρώτο πλάνο δεξιά, κάνουν πως συζητούν (στημένη πόζα) ο ένας με σπαθί έχει απλωμένο το χέρι σαν σε συζήτηση, με ένα παιδί ανάμεσά τους, με μεγάλο παλτό και με φεσάκι. Τα παράθυρα της όψης είναι όπως και σήμερα 2 πάνω στον όροφο, 6 κάτω, όλα με σιδεριά. 
Πίσω είναι δύο μεγάλα σπίτια, το δεύτερο σοβατισμένο με άσπρους τοίχους κι ένα μικρό αέτωμα στο μπαλκόνι, όπως σε πολλά σπίτια της περιοχής έως και πριν λίγα χρόνια. Αριστερά ένα κυπαρίσσι και ένας μιναρές τζαμιού. Πρέπει να είναι το τζαμί (που μετά την απελευθέρωση 1912 γκρεμίστηκε, πότε;) στη θέση του σημερινού ναού Αγίου Δημητρίου της πόλης στο κέντρο της.  Και το πιο σημαντικό στο βάθος στο λόφο φαίνεται η Μονή Ολυμπιώτισσας. Είναι η παλιώτερη, γνωστή, φωτογραφική αποτύπωση της Μονής, με τον λόφο γυμνό από βλάστηση- δέντρα.
Το χτίσμα του Τελωνείου χτίστηκε μετά το 1881 και ως το 1885, και σ’ αυτό υπάγονταν δύο τούρκικοι τελωνειακοί σταθμοί ελέγχου (2): ένας στα σύνορα στο δρόμο Μπουγάζι Τυρνάβου προς Δαμάσι, και μία άλλη θέση ελέγχου στα σύνορα Μελούνας, στον τότε δρόμο από Τύρναβο- Ελασσόνα. Το κτίριο του Τελωνείου έχει ένα κεντρικό διώροφο τμήμα με μπαλκονάκι πάνω από την κύρια είσοδο με 4 σκαλοπάτια από το προαύλιο. Το πλαισιώνουν δύο τμήματα ισόγεια που εσωτερικά επικοινωνούν, έχει και σκάλα εσωτερική για τον όροφο, με δίριχτες στέγες και αετώματα (νεοκλασική επιρροή). Στις γωνίες έχει επιμελημένους γωνιόλιθους και ίδιες πέτρες σαν εμφανή κρηπίδα στο ισόγειο, ως ένα ύψος κάτω από τα παράθυρα. Αυτή η πρόσοψη ομοιάζει και με το σωζόμενο διώροφο τούρκικο Νοσοκομείο που σήμερα είναι σχολείο στη συνοικία Βαρόσι (Αμπελόκηποι) στην Ελασσόνα, φανερώνοντας τον ίδιο σχεδιαστή- Αρχιτέκτονα (πιθανόν Γερμανό από αυτούς τους Μηχανικούς που εργάζονταν στο Τούρκικο δημόσιο μετά το 1881).  
Το Τελωνείο στην Ελασσόνα λειτούργησε ως το 1912, ως την απελευθέρωση. Μετά περιήλθε στο Ελληνικό Υπουργείο Οικονομικών (3) που το νοίκιασε σε Ελασσονίτικη επιχείρηση τσιγάρων  με την επωνυμία «Ανώνυμος Εταιρεία Σιγαρέτων Ελασσών», ιδιοκτησίας Γκούντα–Πάκα. Παρήγαγε πακέτα τσιγάρων για το εμπόριο, έως το 1926 περίπου. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε η εφορεία καπνού και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στεγάστηκε εκεί το 2ο Δημοτικό Σχολείο Ελασσόνας. Το 1960 μια πυρκαγιά άφησε μόνο τους τοίχους και για χρόνια ήταν ερείπιο. Ακολούθως από τους Ελασσονίτες, που έκαναν Σύλλογο, μπήκε στόχος να γίνει μουσείο, με αναπαλαίωση και μετά από χρόνια αφού περιήλθε στο Υπουργείο Πολιτισμού, βρέθηκε χρηματοδότηση και αποκαταστάθηκε. Τώρα η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας στεγάζει σ’ αυτό πολλά ευρήματα, κυρίως σημαντικές μαρμάρινες επιγραφές, χωρίς να το ονομάζει Μουσείο, με κάποιες ξεναγήσεις κοινού.
 
(Το άρθρο είναι μέρος του βιβλίου «Η περιοχή της Ελασσόνας (Περραιβία) κατά την Τουρκοκρατία, 1423-1912» του Π.Λάλου, σελ.330,  που θα κυκλοφορήσει από τις 19 Δεκ. 2021, με παρουσιάσεις σε Ελασσόνα 19.12.21, ώρα 11.30 πμ. και Λάρισα 20.12.21 ώρα 4.30 μμ στο 5ο Δημ. Σχολ. Στον Άγιο Κων/νο, σε σκεπαστό -πιλοτή).  

1.H φωτο αλιεύθηκε από το Διαδίκτυο. 
2.Πηγή Βικιπαίδεια, λήμμα «Τούρκικο Τελωνείο Ελασσόνας».
3.Το παλιό Τελωνείο Ελασσόνας, Περραιβία τ.39-40 (1980), Ελασσόνα.

 * Το άρθρο του Παύλου Λάλου δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Ελευθερία" την 11-12-2021.

Η "Borsalino" και οι αδελφοί Ζιάρρα, Αγοραστός και Βασίλης


Ο Αλέν Ντελόν και ο Ζαν Πολ Μπελμοντό πιάνονται στα χέρια για τα μάτια της «Λόλα» στην αρχή της διάσημης ταινίας “Borsalino” σε σκηνοθεσία του Ζακ Ντερέ, αλλά στην πορεία συμμαχούν και προσπαθούν να πάρουν τα ηνία από τους μέχρι τότε «βασιλιάδες» του υποκόσμου της Μασσαλίας και να γίνουν αυτοί οι αρχηγοί της πόλης….




Η ταινία μπορεί να γυρίστηκε το 1970 αλλά η αίσθηση που έκανε στην Ελλάδα κράτησε έντονη την πρώτη δεκαετία και ενέπνευσε τον Μίμη Σάντα που βρέθηκε στη Λάρισα από την Λευκάδα και τον Αγοραστό Ζιάρα να ανοίξουν στην οδό Ανθίμου Γαζή τη «Borsalino», το καφέ μπαρ που άφησε εποχή στην πόλη και ανάθρεψε τους Λαρισαίους μαθητές του κέντρου… Ο κ. Μίμης και ο κ. Αγοραστός κατάφεραν, σαν άλλοι κινηματογραφικοί πρωταγωνιστές, το 1979 να δημιουργήσουν ένα μαγαζί, αντισυμβατικό για την εποχή του, που παρέμεινε διαχρονική αξία μέχρι το 2004 οπότε και έκλεισε οριστικά κάνοντας ένα κύκλο 25 ετών στη διασκέδαση της πόλης.

Τρίτη 7 Δεκεμβρίου 2021

Ο Νίκος Γκουντούρας στον Μαραθώνιο της Πάφου

 


Ο συμπατριώτης μας Νίκος Γκουντούρας στον τερματισμό του Μαραθωνίου της Πάφου (Φωτογραφία)

Στον Μαραθώνιο της Πάφου, έλαβαν μέρος και τερμάτισαν επιτυχώς την περασμένη Κυριακή 5 Δεκεμβρίου οι Ζάχος Κώστας και Γκουντούρας Νίκος, μέλη του Συλλόγου Μαραθωνοδρόμων Λάρισας.

Οι καιρικές συνθήκες στο συγκεκριμένο αγώνα δυσκόλεψαν τις προσπάθειες όλων των αθλητών.

Πηγή: larissanet

Θερμά συγχαρητήρια στους Μαραθωνοδρόμους μας για την επιτυχή προσπάθειά τους! Καλή δύναμη στους αγώνες τους! 

Ξεκίνησαν οι κατ’ οίκον εμβολιασμοί στον Δ. Ελασσόνας

 


Έχουν ξεκινήσει στο Δήμο Ελασσόνας , οι κατ’ οίκον εμβολιασμοί ατόμων που επιθυμούν να εμβολιαστούν, αλλά δεν δύνανται να μετακινηθούν.

Το Κέντρο Υγείας Ελασσόνας έχει συγκροτήσει κινητή μονάδα εμβολιασμών, αποτελούμενη από γιατρό και νοσηλευτή, ενώ ο Δήμος Ελασσόνας συνδράμει στην προσπάθεια αυτή με την παροχή οχήματος και οδηγού για τη διευκόλυνση του έργου των εμβολιασμών κατ’ οίκον.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν, από Δευτέρα έως Παρασκευή 08:00-14:00, στο τηλέφωνο 2493024444.
Για την καταγραφή των ενδιαφερομένων είναι απαραίτητα τα εξής στοιχεία:
 Ονοματεπώνυμο
 Διεύθυνση
 Τηλέφωνο
 ΑΜΚΑ

Ο εμβολιασμός πραγματοποιείται με το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson & Johnson.
Ο Δήμος Ελασσόνας συμμετέχει ενεργά στην Εθνική Εκστρατεία Εμβολιασμού των πολιτών κατά της Covid-19.

Για την ΕΡΤ Λάρισας, Μάνια Γκουσιάρη

Πηγή: ertnews.gr

Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2021

Επετειακή συναυλία χθες βράδυ στην Ελασσόνα (ΦΩΤΟ)

 



Ο Δήμος Ελασσόνας τιμώντας τη σημαντικότερη σελίδα της νεότερης ιστορίας της χώρας και συμμετέχοντας στους πανηγυρικούς εορτασμούς για την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, διοργάνωσε  χθες Σάββατο και ώρα 8 μ.μ., συναυλία με το μουσικό συγκρότημα «ARGON» και απαγγελία ποιημάτων για την επανάσταση στην αίθουσα θεάτρου «Δημάρχου Β. Φαρμάκη». Οι «ΑRGON» κινούμενοι σε έντεχνα, παραδοσιακά και rock μονοπάτια παρουσίασαν με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο μουσικές δημιουργίες σχετικές με την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Την εκδήλωση προλόγισε ο κ. Θωμάς Λιόλιος, φιλόλογος και πρόεδρος του Σωματείου «Αγροτικό Εθνογραφικό Μουσείο Αραδοσιβίων», ο οποίος απήγγειλε ποιήματα Ελλήνων ποιητών που εμπνεύστηκαν από τους αγώνες των ηρώων του ’21. Το συγκρότημα αποτελούνταν από τους Βασίλη Γεωργάκη – λαούτο, Παναγιώτη Ευαγγέλου – ηλεκτρική κιθάρα, Διονύση Ευαγγέλου – ακουστική κιθάρα και Διονύση Παναγιώτου – πνευστά. Η εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Θεσσαλίας.
*Στην εκδήλωση τηρήθηκαν αυστηρά τα προβλεπόμενα μέτρα κατά του κορονοϊού.





Αποστολή ενημέρωσης και φωτογραφιών: Γιώργος Ι. Μπαλής
Πηγή κειμένου: Εφημερίδα "Ελευθερία"



Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου 2021

Ιωάννης Κόνιαρης: «Σύναξη Δασκάλων Δημοτικών Σχολείων Κρανέας-Ελασσόνας 1921-2002»

 


Κυκλοφόρησε το βιβλίο του συνταξιούχου δασκάλου, κ. Ιωάννη Κόνιαρη, με τίτλο «Σύναξη Δασκάλων Δημοτικών Σχολείων Κρανέας-Ελασσόνας 1921-2002».

Το βιβλίο περιέχει σημαντικά ιστορικά στοιχεία σχετικά με τη λειτουργία του Δημοτικού Σχολείου του χωριού του.

Πραγματεύεται, ιδιαιτέρως, τη σύλληψη κι υλοποίηση της πρωτότυπης και πρωτόγνωρης εκδήλωσης που έλαβε χώρα, το 2002, προς τιμήν όλων των δασκάλων που υπηρέτησαν στα Δημοτικά Σχολεία του χωριού του, από το 1916 έως το 2002. Στις σελίδες του θα βρεις πλούσιο και μοναδικό φωτογραφικό υλικό των ετών 1921-2002.

Με τη συμπλήρωση ενός αιώνα από την ανέγερση του διδακτηρίου, αναφέρεται, στις σημαντικότερες επεμβάσεις συντήρησής του, που έγιναν τα χρόνια αυτά. Κυρίως όμως αναφέρεται στις συνεχείς και επίμονες προσπάθειες που έγιναν από τον ίδιο, τον κ. Κόνιαρη, κατά τη διάρκεια της θητείας του, ως διευθυντή, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι απαραίτητες πιστώσεις για την ολική ανακαίνισή του, ώστε να καταστεί ένα καθ’ όλα σύγχρονο και λειτουργικό διδακτήριο. Είναι εμπλουτισμένο με έγχρωμο, φωτογραφικό υλικό των διαφόρων φάσεων, από την ανέγερσή του μέχρι το 2004.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην άρτια οργάνωση του διδακτηρίου και στην τολμηρή, από την άλλη πλευρά, απόφασή του να προχωρήσει, μόνος του, στην μηχανοργάνωση όλου του αρχείου του Σχολείου από το 1932 έως το 2002.

Στο βιβλίο αυτό, μπορεί κανείς ακόμη να αναζητήσει τις αυστηρές ποινές που επιβάλλονταν στους μαθητές εκείνων των εποχών προς φρονηματισμό τους. Επίσης, παρατίθενται στατιστικοί πίνακες, μέσα από τους οποίους φαίνονται οι αυξομειώσεις του μαθητικού δυναμικού των ετών 1931-2021.

Συνοπτικά, ξετυλίγεται μέσα στις σελίδες του, η ιστορία εκπαίδευσης του χωριού του.

Το βιβλίο θα διατεθεί δωρεάν σε όλους τις/ τους συμμετέχουσες/οντες, στην εκδήλωση, δασκάλους και τους απογόνους αυτών.

Πηγή: Larissanet

* Το Ιστολόγιο "Κρανέα Ελασσόνας" εύχεται ολόψυχα στον συμπατριώτη μας δάσκαλο Ιωάννη Κόνιαρη να είναι καλοτάξιδο το βιβλίο του. 
Του ευχόμαστε επίσης να είναι πάντα υγιής και δημιουργικός. Πάρα πολλά παιδιά υπήρξαμε μαθητές του και μάθαμε κοντά του τα πρώτα γράμματά μας. Πάντα είχε την έγνοια να μας μεταδώσει τη γνώση. Με χιούμορ πολλές φορές, αλλά και αυστηρότητα όπου χρειαζόταν.