Ο Κρανιώτης και...το ευρώ

Αγαπητοί συμπατριώτες, φίλες και φίλοι του Ιστολογίου μας, ξαναδημοσιεύουμε ένα θαυμάσιο ποίημα του συμπατριώτη μας Θύμιου Λιάπη το οποίο βεβαίως είναι πάντα επίκαιρο αλλά και για να το διαβάσουν όσοι/ες δεν το έχουν διαβάσει. Θέμα του ποιήματος η έλευση του ευρώ, οι προσδοκίες που δημιούργησε αυτή η έλευση και το πώς τελικά κατέληξαν τα πράγματα. Αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο ο ίδιος ο Κρανιώτης για τη σχέση του με το Ευρώ. Το ποίημα είναι γραμμένο στην Κρανιώτικη ντοπιολαλιά με έντονα τα στοιχεία της κωμικοτραγικότητας, όπως συνηθίζει άλλωστε ο Θύμιος να χρησιμοποιεί στα ποιήματά του.

Καλοκαίρι 2003 λοιπόν. Η έλευση του ευρώ στη χώρα μας, αναμφισβήτητα ήταν ένα πολύ μεγάλο γεγονός για την παραπέρα εξέλιξη της. Το κράτος έδωσε μεγάλες διαστάσεις στην έλευση του ευρώ, σαν να ήταν κάτι λυτρωτικό. Ο Κρανιώτης είδε τον ερχομό του ευρώ στη χώρα (στο ποίημα, στην Κρανιά) με το δικό του μάτι. 

ήρθει του ιβρώ

Ντόρος τρανός ακούιτει

κι σκόθκει μιαν αντάρα

τοις οίδει τι να γένιτει

ικεί σιακάτ΄ στ΄ Γκουντάρα.

Κάνας δεν ήξιρνει να πεί

τι φτιάνουν κατ΄ ζπλατεία

απ΄τα Χουσάδκα το ΄κουψα

κι βγήκα κατηφθεία.

Μαζεύκαν όλοι οι χουριανοί

κι άλλ΄ ήταν στου μπαλκόνι

είχαν τραπέζια μι κρασιά

κι μια τρανή ουθόνη.

Χασκούσει η κόσμους κατικεί

τηρούσει μι μανία

μας στέλνουν λέει του ιβρώ

απού τη Γιρμανία.

Ήρθει…ήρθει φώναξαν του ιβρώ

κι χουραμπδούσαν όλοι

κι του χωριό μας η Κρανιά

δα γένν΄ μιγάλη πόλη.

Πρώτους του τσάκουσει η Σιμητς

τηρούσει σαν του μούτου

τοβγαλεί απ΄του μηχάνημα

κι ήληγει τι΄νει ιτούτου.

Ώρι…σα νάταν Πασκαλιά

τόσου χαρά μιγάλη

απ΄την πουλή τη χλαουή

μι σιούλτσαν του κιφάλι.

Τα μάτια δεν τα σήκουσαν

απ΄την τρανή ουθόνη

χάζιβαν μούγκι κατικεί

κι ας τσ΄  έτρουγει η σκόνη.

Τώρα που ήρθει του ιβρώ

δα πάμει κι στζ΄ Βρυξέλεις

θα πέσουν τα σαπιόδουντα

δα βάλουμει μασέλοις.

 Οι παραστιές δα φύγουνει

δα΄ρθούν καλουριφέρια

κι στ΄ Αγγλικά δα γένουμει

μικροί τρανοί ξιφτέρια.

Κι στη γιουρτή της Παναϊάς

δα πας μ΄ αιρουπλάνου

ούτι τη Χράπα δα πιρνάς

ούτι δα βλεπς τσιουμπάνου.

Χαρείτει Έλληνοις πουλύ

κι σεις καπιταναίοι

βάλτει ιβρώ μες τα τσιτσιά

να ξαναγίντει νέοι.

Αυτά έγραψε ο Κρανιώτης εκείνα τα χρόνια που ήρθε το ευρώ. Ο καιρός όμως πέρασε και το 2010 συμπλήρωσε το ποίημα του, με τους παρακάτω στίχους.

Πέρασει όμους η καιρός

μη του ιβρώ καβάλα

η κόσμους έσφιγγει του ζνάρι

Κρανιά, Λουτρό, Βουβάλα,…

Ήρθανει χρόνοι δύσκουλοι

κι αχώρια κατιγίδοις

κι μεις τηρούμει του ιβρώ

αϊπάν απ΄ τσ΄ αγριπίδοις.

Γαμώ τι μάνς για ιβρώ

μας άδειασεις τα τζιόπια

μόνου λιανόματα μας διν΄

πως κάνουν στα κουκότια.

Να σι τσιμπούσει μαύρου φίδ΄

κι ας είσει απ΄την Ιβρώπη

ειμείς νταβίζουμει κουριές

κι σεις πίντει κι τρώτει.

    Ευθύμιος Κ. Λιάπης

*Ευχαριστούμε θερμά το φίλο και συμπατριώτη Θύμιο Κ. Λιάπη για την παραχώρηση ποιήματός του.