Το αριστούργημα του Ρώσου μυθιστοριογράφου, ποιητή και θεατρικού συγγραφέα Ιβάν Τουργκένιεφ «Ένας μήνας στην εξοχή» παρουσιάζει εφέτος το Διάχρονο Θέατρο της Μαίρης Βιδάλη. Το έργο ανεβαίνει σε μετάφραση από το πρωτότυπο του Ιβάν Ντοντακόφ.
Έργο γραμμένο το 1850 (ανέβηκε στη Σκηνή το 1872). Στο αγρόκτημα του Αρκάντι Σεργκέγιεβιτς Ισλάγεφ και της Ναταλίας Πετρόβνα, ο έρωτας διακόπτει για λίγο τη ζωή του σπιτιού.
Τη γαλήνια, σχεδόν ακίνητη ζωή του αγροκτήματος ταράζει, ένας γεμάτος ζωντάνια δάσκαλος, ο νεαρός Αλεξέι (Δημήτρης Δρακόπουλος), με τη Ναταλία (Μαίρη Βιδάλη) να τον ερωτεύεται παράφορα και να ταλαντεύεται ανάμεσα στην αξιοπρέπεια και το πάθος. Οι χαρακτήρες του πολυπρόσωπου αυτού έργου κάνουν τις επώδυνες επιλογές τους, οι επιθυμίες παραμένουν αγιάτρευτες. Έργο ψυχικών διαθέσεων και μεταπτώσεων, με ποιητική μελαγχολία και ήρωες αληθινούς που κλυδωνίζονται ια λίγο από συναισθηματική αναστάτωση και φλογερά πάθη. Ένα θαυμάσιο ψυχολογικό και ατμοσφαιρικό έργο. Οι θεατές θα παρακολουθήσουν στη σκηνή αυτό το θυελλώδες διάλειμμα στην ήρεμη ζωή των ηρώων.
Η σκηνοθεσία είναι της Κατερίνας Μαντέλη, τα σκηνικά-κοστούμια της Ιωάννας Κατσιαβού, οι φωτισμοί του Γιώργου Δανεσή, η καλλιτεχνική διεύθυνση της Αδαμαντίας Μαντελένη.
Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί: Μαίρη Βιδάλη, Πέτρος Αποστολόπουλος, Δημήτρης Δρακόπουλος, Βέρα Μακρομαρίδου, Κωνσταντίνος Νιάρχος, Τάσος Μπλάτζιος, Λαμπρινή Λίβα, Ρούλα Αντωνοπούλου, Τάκης Δεληγιάννης. Τραγουδά στα ρώσικα η Αλμπίνα Ζαχαριάδου.
Συγγραφέας: Ιβάν Σεργκέγεβιτς Τουργκένιεφ
Διασκευή: Ιβάν Ντοντακόφ
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Μαντέλη
Τραγούδι: Αλμπίνα Ζαχαριάδου
Σχεδιασμός φωτισμού: Γιώργος Δανεσής
Σκηνογραφία: Ιωάννα Κατσιαβού
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Αδαμαντία Μαντελένη
Ηθοποιοί:
Μαίρη Βιδάλη (Ναταλία Πετρόβνα Ισλάγιεφ)
Πέτρος Αποστολόπουλος (Μιχαήλ Αλεξάντροβιτς Ρακίτιν)
Δημήτρης Δρακόπουλος (Αλεξέι Νικολάγιεβιτς Μπελάγιεφ)
Βέρα Μακρομαρίδου (Βέρα)
Κωνσταντίνος Νιάρχος (Ιγκάντι Ίλιτς Σπιγκέλσκι)
Τάσος Μπλάτζιος (Αρκάντι Σεργκέγιεβιτς Ισλάγιεφ)
Λαμπρινή Λίβα (Άννα Σιμιόνοβνα Ισλάγεφ)
Ρούλα Αντωνοπούλου (Λιζαβέττα Μπογκτάνοβνα)
Τάκης Δεληγιάννης (Αφανάσυ Ιβάνοβιτς Μπολσιντσώφ)
Προγραμματισμένη Πρεμιέρα 12/01/2018
Κάθε Σάββατο στις 9:00 μμ και Κυριακή στις 7:30 μμ
Εισιτήρια: 15 €, φοιτητές, άνεργοι: 10 €
Διάρκεια παράστασης: 120 λεπτά (με διάλειμμα)
Διάχρονο Θέατρο-Μαίρη Βιδάλη
Πυθέου 50-52, Νέος Κόσμος, ΤΚ 11743 ΑΘΗΝΑ
Στάση Μετρό Άγιος Ιωάννης (έξοδος Κασομούλη)
Απαραίτητη κράτηση στο τηλ: 210-7233.229
«Ενας μήνας στην εξοχή»
Ο «πατέρας» του Τσέχoφ
Ξεκινώ με δύο γενικές διαπιστώσεις. Ολη η ευρωπαϊκή αλλά και η νοτιοαμερικανική και βορειοαμερικανική λογοτεχνία και το θέατρο έχουν να επιδείξουν μια αξιόλογη σε όγκο και ποιότητα θεματική γύρω από τη ζωή, τα ήθη, τα πάθη, τις προσδοκίες και τα σύνδρομα του επαρχιακού βίου. Αν μάλιστα ήθελε κανείς να βρει ένα πυκνό μότο θα διάλεγε ασφαλώς την τσεχοφική γυναικεία κραυγή από τις «Τρεις αδελφές» του Τσέχοφ: «Στη Μόσχα, στη Μόσχα, αδελφές μου». Η δεύτερη διαπίστωση πηγάζει από την πρώτη και έχει να επιδείξει μια έξοχη πινακοθήκη γυναικείων χαρακτήρων που ζουν μέσα στα στενά πλαίσια κλειστών κοινωνιών, κυρίως στην απομονωμένη επαρχία ή στην εξοχή. Από την Εμα Μποβαρί ώς τη Στέλλα Βιολάντη και από την Εντα Γκάμπλερ στη Γέρμα του Λόρκα, από τα κορίτσια της Μπερνάρντα Αλμπα ώς την Αλμα του Τενεσί Ουίλιαμς και την «Κυρά της θάλασσας» του Ιψεν, αστές, μικροαστές, κορίτσια και παντρεμένες γυναίκες περιφέρουν την πλήξη, την ερωτική στέρηση, τις φαντασιώσεις, τα όνειρα και τους εφιάλτες των αποδράσεων σε κλειστούς χώρους και περιφραγμένα κτήματα με καταδυναστευόμενες ορμόνες που εξελίσσονται σε υστερικά σύνδρομα.
Η ρωσική λογοτεχνία και το θέατρο είναι μια ανεξάντλητη πηγή τέτοιων κυρίως γυναικών που τις συνθλίβει η επαρχιακή ζωή ή τα στενά οικογενειακά και ταξικά μικροαστικά ή μεγαλοαστικά τείχη.
Από τις στερημένες γυναίκες του Γκριμπογέντοφ και τις λυσσασμένες για νέες εμπειρίες γυναίκες του Γκόγκολ στις γυναίκες του Οστρόφσκι και του Τουργκένιεφ στις καταπιεσμένες, αδιέξοδες και τραγικές φιγούρες του Τσέχοφ και του Γκόρκι, το ρωσικό θέατρο μας έχει προικίσει με μια εξαίσια πινακοθήκη γυναικών.
Αν μελετήσουμε αυτή την πλούσια πινακοθήκη τότε θα καταλάβουμε πόσο επέδρασε στη δημιουργία της πιναθήκης στην αντίθεση πλευρά της γης, ιδιαίτερα στα έργα και στα γυναικεία πορτρέτα του Τενεσί Ουίλιαμς - ομολογημένη εξάλλου επιρροή.
Αλλά για να επανέλθω στα ρωσική δραματουργία, χωρίς τη γνώση και την κατανόηση της θεματικής και της γυναικείας χαρακτηρολογίας του Οστρόφσκι και του Τουργκένιεφ αλλά του Αντρέγεφ ο Τσέχοφ είναι ερμηνευτικά δυσπρόσιτος.
Από την άλλη μεριά η ρωσική λογοτεχνία και το θέατρο σχεδόν εξάντλησαν όλες τις παραλλαγές του μοτίβου «καταλύτης». Ο όρος βέβαια προέρχεται από τη χημεία και σημαίνει την αλλοίωση που υφίσταται μια χημική ουσία όταν εισχωρήσει μέσα της ένα ξένο σώμα ή μια άλλη ουσία. Ο,τι συμβαίνει εξάλλου και στη διάλυση που παρατηρείται όταν εισβάλλει σε μια κυψέλη μελισσών μια οχιά ή στη μυρμηγκοφωλιά η εισβολή ενός σκορπιού.
Ο πρώτος διασημότερος καταλύτης στην ιστορία της λογοτεχνίας του θεάτρου είναι ο Οιδίπους, ο ξένος που έρχεται σε μια πόλη και τα φέρνει όλα πάνω κάτω.
Ο «επιθεωρητής» του Γκόγκολ ή ο Τσάτσκι του Γκριμπογέντοφ αλλά και ο Μίσκιν, ο «ηλίθιος» του Ντοστογέφσκι, και οι ήρωες του Τολστόι είναι καταλύτες και η αναστάτωση, η ανισορροπία που δημιουργούν αλλάζει τοπίο, χαρακτήρες, ήθη και ιδέες με κύρια «θύματα» τις γυναίκες, που έχουν τάσεις φυγής όπως η Νόρα του Ιψεν και η Αντέλα του Λόρκα.
Ο Τουργκένιεφ στο έξοχο και πολυπαιγμένο και στον τόπο μας αριστούργημά του «Ενας μήνας στην εξοχή» αξιοποιεί με τρόπο μοναδικό το μοτίβο του καταλύτη. Είναι ένας δάσκαλος που προσλαμβάνεται από μια μεγαλοαστική οικογένεια να βοηθήσει τον νεαρό γιο της οικογένειας στην εκπαίδευσή του κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών στην εξοχική της έπαυλη.
Το ίδιο θέμα επεξεργάζεται και ο ρομαντικός Λεντς στη Γερμανία που το έργο του διασκεύασε ο Μπρεχτ (έχει παιχτεί κι αυτό συχνά στην Ελλάδα: «Ο δάσκαλος»).
Στον Τουργκένιεφ η καταλυτική παρουσία του παρείσακτου αντικειμένου του πόθου ελκύει κόρη και μητέρα: το ίδιο θέμα, χωρίς να σημαίνει επιρροή, χειρίζεται και ο δικός μας Παντελής Χορν στο έξοχο έργο του «Φλαντρώ».
Ο Τουργκένιεφ έχει ένα θαυμάσιο εύρημα: η κόρη που άδολα ερωτεύεται τον παρείσακτο δάσκαλο είναι ψυχοκόρη, άρα εξαρτημένη από την οικοδέσποινα που κι αυτή ερωτεύεται τον καταλύτη! Ετσι αρχίζει να λειτουργεί με βαθύ κίνητρο την ερωτική αντιζηλία η στρατηγική της εξουδετέρωσης του «εχθρού».
Ο αδυσώπητος Τουργκένιεφ όμως παρεμβάλλει ανάμεσα σε σύζυγο, επιθυμητό ερωτικό αντικείμενο, αντίπαλο δέος και μια γνωστή στο θεατρικό στερέωμα μορφή, τον αιώνιο ερωτευμένο «φίλο» που απορρίπτεται αλλά υφίσταται αγόγγυστα τις ερωτικές εκρήξεις της καταπιεσμένης συζύγου, μητέρας κ.τ.λ. Τόσο ώστε να λειτουργεί και ως μεσάζων και εξομολόγος και ταχυδρόμος!
Το έργο είναι γραμμένο το 1850, μισόν αιώνα πριν την τετραλογία του Τσέχοφ και θα είναι τυφλός και κουφός όποιος δεν αντιλαμβάνεται την κυριολεκτικά καταλυτική επιρροή του έργου αυτού στον μεγάλο ρώσο δραματουργό που ανανέωσε το παγκόσμιο θέατρο.
Η εποχή της συγγραφής του είναι η ευρωπαϊκή στροφή της ρωσικής λογοτεχνίας και ο απογαλακτισμός της από τα στενά θρησκευτικά και σλαβικά γεννοφάσκιά της.
Πάντως θυμίζω πως το έργο του Τουργκένιεφ προηγείται χρονικά και του όλου σημαντικού ρεαλιστικού έργου του Ιψεν, του Στρίντμπεργκ, του Ζολά, των γερμανών νατουραλιστών και εξπρεσιονιστών.
Αν ψάχνουμε για προγόνους του Τουργκένιεφ και του Οστρόφσκι είναι πιθανόν τα αστικά δράματα του Γκαίτε, του Μπίχνερ, του Σίλερ, του Λεντς.
Στο Διάχρονο Θέατρο της Μαίρης Βιδάλη, που συνεχίζει σε μια απομονωμένη περιοχή σε παράδρομο της Βουλιαγμένης τον αγώνα της ποιότητας, ο Ιβάν Ντοντακόφ μετέφρασε και διασκεύασε το αριστούργημα του Τουργκένιεφ. Είναι εξόχως αποκαλυπτικό πώς ένας ουκρανός μετανάστης στον τόπο μας όχι μόνο μεταφράζει αλλά μεταφράζει και έξοχα θεατρικά ένα έργο που γλωσσικά βρίσκεται 160 χρόνια πίσω.
Η σκηνοθεσία ανήκει στην Κατερίνα Μαντέλη που εκτός από θεατρική εμπειρία έχει και κινηματογραφική (ντοκιμαντερίστικη) και τηλεοπτική γραφή. Πάντα ήθελα να δω έναν Τουργκένιεφ και τη γυναικεία πινακοθήκη του σκηνοθετημένη από γυναίκα. Χρειάζεται αυτή τη ματιά.
Η Κατερίνα Μαντέλη ευτύχησε να δώσει ξεκάθαρα περιγράμματα, σωστό ρυθμό και ελεγχόμενες συγκρούσεις, δηλαδή εντός του ταξικού ήθους των ηρώων.
Λιτό και με γούστο το σαλόνι της Κατσιαβού και εντός εποχής τα κοστούμια της.
Πάντα ατμοσφαιρικοί οι φωτισμοί του Γιώργου Δανεσή.
Ο θίασος διάβασε με σεβασμό το κείμενο και κινήθηκε με σεμνό ύφος.
Η Μαίρη Βιδάλη (Νατάλια) έξοχη και εξαίσια συγκροτημένη στο ανοίκειο πάθος της.
Ο Τάσος Μπλάτζιος εξόχως ισορροπημένος ανάμεσα στη ρουτίνα και την ηθική εγρήγορση (Ισλάγεφ).
Ο Ρακίτιν του έμπειρου Αποστολόπουλου πάθος με σιγαστήρα, ο Μπελάγεφ του Δρακόπουλου με εντυπωσιακή πελαγωμένη αμηχανία. Η Βέρα της Μακρομαρίδου δροσερή και πηγαία, η Λισαβέτα της Αντωνοπούλου ερεθιστική, η έμπειρη Λίβα λιτή, ο Νιάρχος και ο Δεληγιάννης εύστοχοι.
Γράφει η Φιόνα Βύσκα
Στο θέατρο 104 παρακολουθήσαμε το κοινωνικό έργο “Το ψυγείο” της Αμπρίλ Θαμόρα (με τη συμβολή του Σέρχιο Καμπαγιέρο), σε σκηνοθεσία της Ράνιας Νικολούλη. Μία παράσταση με πολλά μηνύματα για την κοινωνία, την οικογένεια και σε τελική ανάλυση για την ίδια την φύση του ανθρώπου. Πρωταγωνιστούν δύο αδέρφια, στο ρόλο του μεγάλου συντηρητικού και συγκαταβατικού αδερφού ο Κωνσταντίνος Λεβαντής και στο ρόλο του μικρού ονειροπόλου και μη συμβατικού ο Μάνθος Καλαντζής.
Υπόθεση:
Στο έργο εκτυλίσσεται η ιστορία μιας ληστείας στο κρεοπωλείο του Κωνσταντίνου Λεβαντή, όπου ως βοηθός εργάζεται ο αδερφός του Μάνθος Καλαντζής και εξαιτίας αυτής, βλέπουμε να ξετυλίγονται μέσα στο ψυγείο τα “τραύματα” που έχουν οι πρωταγωνιστές. Όσα ποτέ δεν είπαν ή δεν πρόλαβαν να κάνουν και όλα αυτά για τα οποία πλέον μετάνιωσαν που έκαναν. Οι δύο ηθοποιοί μέσα από τα λόγια και την κίνησή τους εμφανίζονται μπροστά μας ξεγυμνώνοντας την κοινωνία μας. Στερεότυπα, όνειρα που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκαν, ψεύτικες ελπίδες μέσω talent shows, προβληματικές ανθρώπινες σχέσεις και το βασικότερο όλων, έλλειψη επικοινωνίας. Μεγαλώνουμε με ανθρώπους δίπλα μας και δεν ξέρουμε καν τι σκέφτονται, τι θέλουν, τι ονειρεύονται, τι αγαπούν.
Μέσα στο ψυγείο δοκιμάζονται τα σώματά τους, οι αντοχές τους, φυσικές και ψυχικές. Εκεί μέσα όμως, όπου χάνουν και βρίσκουν διαρκώς την ελπίδα, καταφέρνουν να γίνουν ανθρώπινοι, κι αν αυτό ακούγεται πολύ, τουλάχιστον για μια φορά άκουσαν, κατανόησαν, συμφιλιώθηκαν με τη ζωή, δεν τους χώριζε τίποτα παρά μόνο τους ένωνε ο κοινός τους φόβος. Όπως άλλωστε πολλές φορές έχει ειπωθεί, μπροστά στο θάνατο όλοι είμαστε ίσοι.
-Τι σκέφτεσαι ?
-Το θάνατο.
Η κριτική μας:
Το Θέατρο 104 είναι το καλύτερο μέρος για να συνδυάσει κανείς έναν καφέ ή ένα ποτό αναλόγως την ώρα, πριν ή μετά την παράσταση. Ο χώρος εντός του θεάτρου είναι ζεστός, σχεδόν σαν σπίτι ενώ έξω, στα κλασικά σιδερένια τραπέζια απολαμβάνεις μιαν άλλη ατμόσφαιρα, αυτή ενός κήπου, όπου πάλι θα έλεγα πως μου θυμίζει σπίτι.
Η σκηνοθεσία της Ράνιας Νικολούλη ήταν ευρηματική, την διακατείχε μια ενσυναίσθηση στην σχέση ανάμεσα στους ηθοποιούς και επικράτησαν ρεαλιστικά στοιχεία, όσο αναφορά τον χώρο και τον χρόνο στον οποίο εξελίσσεται η ιστορία της Αμπρίλ Θαμόρα. Η σκηνοθετική της προσέγγιση στις δραματικές σκηνές της παράστασης ήταν όπως έπρεπε, ώστε να μας προσδώσουν ακόμα παραπάνω ένταση και αγωνία.
Το βασικότερο ίσως όλων, η ερμηνεία των δύο ηθοποιών, του Κωνσταντίνου Λεβαντή και του Μάνθου Καλαντζή ήταν κάτι που θα έλεγα πως συγκλονίζει. Οι φορτισμένοι μονόλογοι, οι συναισθηματικοί διάλογοι δεν νομίζω πως θα αφήσουν κανέναν θεατή ασυγκίνητο, κυριολεκτικά και μεταφορικά μιλώντας.
Είδαμε την παράσταση στο black box. Τα σκηνικά από την Ιωάννα Κατσιαβού ήταν απλώς το κάτι άλλο. Μάλιστα το τέλος του έργου σε συνδυασμό με αυτά τα σκηνικά ήταν ευφυές και πολύ έντονο συναισθηματικά.
Ο φωτισμός υπό τον έλεγχο της Κατερίνας Μαραγκουδάκη ήταν πολύ όμορφα στρατευμένος δίνοντας ένταση στις εκφράσεις των ηθοποιών σε σημεία στα οποία ήταν ιδιαίτερα φορτισμένοι, αλλά βοήθησαν παράλληλα πολύ και οι σκηνοθετικές υπερβάσεις.
Η ενδυμασία και το μακιγιάζ σε επιμέλεια Ιωάννας Κατσιαβού και Βασιλικής Τσιότα αντίστοιχα, είναι απλά, αλλά επιτηδευμένα, με σκοπό όλα να φαντάζουν σαν να έγιναν απρόσμενα, όπως συνέβη από τη μια στιγμή στην άλλη που βρέθηκαν αυτοί μέσα στο ψυγείο.
Η χορογραφία της Μαριάννας Τσαγκαράκη σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω, προκαλεί μεγάλη αίσθηση. Τόσο η κινησιολογία των δύο χωριστά, όσο και μαζί είναι σαν ένας “χορός”, ο χορός της ζωής.
Σε όλα αυτά δίχως άλλο ξεχωρίζουν η πρωτότυπη μουσική από τον Παναγιώτη Νικολακόπουλο και το video art της Αγγελίνας Βοσκοπούλου, τα οποία είναι αναπόσπαστα κομμάτια της παράστασης, διότι αυτό που παρακολουθήσαμε είναι ένας πετυχημένος συνδυασμός όλων των παραπάνω και καταφέρνει πραγματικά να ολοκληρώσει το θέαμα και να αφήσει το κοινό του πλήρες.
Μεγαλώνουμε με ανθρώπους δίπλα μας και δεν ξέρουμε καν τι σκέφτονται, τι θέλουν, τι ονειρεύονται, τι αγαπούν.
Συντελεστές:
«Το ψυγείο»
της Αμπρίλ Θαμόρα
Μετάφραση: Μαρία Χατζηεμμανουήλ –Δημήτρης Ψαρράς
Σκηνοθεσία: Ράνια Νικολούλη
Σκηνικά-Κοστούμια: Ιωάννα Κατσιαβού
Κινησιολογία: Μαριάννα Τσαγκαράκη
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Πρωτότυπη μουσική: Παναγιώτης Νικολακόπουλος
Επεξεργασία ήχων : Σωτήρης Καναρέλης
Video art: Αγγελίνα Βοσκοπούλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάνια Δαμουλιάνου
Επικοινωνία παράστασης: Αλέξανδρος Κωνσταντάκης
(6949458018 / alexandroskonst@gmail.com)
Δημόσιες σχέσεις: Χάρης Μαραγκός
Φωτογραφία: Δημήτρης Τριανταφύλλου
Make up artist: Βασιλική Τσιότα
Trailer παράστασης: Στέλιος Δάγκας
Μουσική διδασκαλία:Εύα Θωμοπούλου
Φωτογραφίες αφίσας:Νικόλας Σταυρόπουλος
Γραφιστικά: Παναγιώτης Διαμαντούλης
Πηγές: zougla.gr, tanea.gr, kallitexnes.gr
Αποστολή ενημέρωσης: Γιώργος Μπαλής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου