Ο "Αρσαλιός" και η Αγία Τριάδα στην Κρανιά. Μια πανελλαδική πρωτοτυπία;

Το ξωκλήσι της Αγίας Τριάδας στην Κρανιά

Ένα παλιότερο άρθρο μας με αφορμή τη σημερινή ημέρα της Πεντηκοστής και την αυριανή του Αγίου Πνεύματος αναφορικά με τον τρόπο εορτασμού τους στην Κρανιά Ελασσόνας.

Η γιορτή της Πεντηκοστής λοιπόν, είναι η τελευταία πασχαλινή γιορτή, λέγεται δε τοπικά και "Αρσαλιός". Το γεγονός όμως ότι υπάρχει και τοποθεσία "Αρσαλιός" με ευρύτατη θέα, απέναντι από τα "μαρμαρούλια" στη Χράπα, φανερώνει πόσο παλιές είναι οι ρίζες των γηγενών κατοίκων του χωριού. Στην τοποθεσία αυτή σύμφωνα με τον μακαρίτη δάσκαλο, Ελευθέριο Λάλο, βρίσκονται υπολείμματα παλαιών τάφων και τοιχοποιίας. 

Την ημέρα αυτή της Πεντηκοστής πιστεύεται, ότι οι ψυχές των νεκρών ξαναγυρίζουν στον Άδη έπειτα από 50 ημέρες παραμονής στον Παράδεισο, για να περάσουν άλλη μια ενδεκάμηνη περίοδο, καθεμιά στον τόπο όπου είχε ταχθεί.

Παλιότερα, γυναίκες και κορίτσια, χόρευαν το απόγευμα για τελευταία φορά τα πασχαλινά τραγούδια, ξεπροβοδώντας έτσι το Πάσχα.

Η γιορτή της Αγίας  Τριάδας στην Κρανιά καθιερώθηκε να γιορτάζεται την επόμενη ημέρα από αυτήν του Αγίου Πνεύματος, την Τρίτη δηλαδή!

Αυτός ο εορτασμός βέβαια αποτελεί ίσως και πανελλαδική πρωτοτυπία!

Από το βράδυ της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος στο ξωκλήσι της Αγίας Τριάδας (φωτό) ψάλλεται ο εσπερινός και την επομένη, την Τρίτη δηλαδή, τελείται η Θεία Λειτουργία, όπου μετά την απόλυση στήνεται το καθιερωμένο "σύνορο" με 3-4 τραγούδια από γυναίκες και κορίτσια.

Δείτε τι αναφέρει ο αείμνηστος δάσκαλος Ελευθέριος Λάλος στο βιβλίο του σχετικά με τον πρωτότυπο εορτασμό της Αγίας Τριάδας: "Προσπάθησα κάποτε να πείσω τους παπάδες, να γίνεται εκεί η Λειτουργία της Δευτέρας του Αγίου Πνεύματος, διότι στο εορτολόγιο δεν υπάρχει ειδική γιορτή της Αγίας Τριάδας, ούτε σχετική ακολουθία. Στάθηκε όμως αδύνατο, διότι επικρατεί ακόμη η δοξασία, πως αν εργαστούν εκείνη τη μέρα σε αγροτικές δουλειές, πέφτει χαλάζι που χαλάει τα γεννήματα"[1].

Μια φορά παλιότερα εορτάστηκε κανονικά η Εορτή, ενώ την ίδια στιγμή χάλασε ο καιρός και έπεσε δυνατό χαλάζι. Οι κάτοικοι αυτό το θεώρησαν θεϊκό σημάδι και από τότε εορτάζουν και πάλι την Τρίτη ως Εορτή του Αγίου Πνεύματος!

[1] Ελευθέριος Λάλος, Η Κρανιά Ελασσόνας, Ιστορία - Λαογραφία,τ.Β'

*Φωτογραφία: Βάιος Παπαγιάννης