Στις αρχές Αυγούστου του 1923 άφηνε την τελευταία του πνοή στα βουνά της Οξιάς (Χάσια) ο ονομαστός, αιμοβόρος, αλλά και με μεταφυσικές ανησυχίες (πρόσφερε χρήματα για την ανέγερση ναών) και ευαισθησίες (προικοδοτούσε άπορες κορασίδες) λήσταρχος Θωμάς Γκαντάρας από την Άκρη Ελασσόνας.
Στη συνέχεια θα δούμε κάποια από τα βασικά γεγονότα που σημάδεψαν τόσο τη δική του ζωή όσο και άλλων που συναντήθηκαν οι δρόμοι τους.
Όνομα: Θωμάς Γκαντάρας
Ημ. Γέννησης: 1899 (;)
Τόπος Γέννησης: Άκρη Ελασσόνας
Ημ. Θανάτου: 5 Αυγούστου 1923
Τόπος Θανάτου: θέση Οξιά της Δεσκάτης Γρεβενών, κοντά στο Μαυρέλι
Περιοχή δράσης: Όλυμπος, Πιέρια, Ελασσόνα, Γρεβενά.
Έτη δράσης: 1918- 1923
1917: Το πρώτο περιστατικό και η πρώτη δολοφονία του αρχιλήσταρχου: Σε μεγάλη πείνα όλα τα χωριά της Ελασσόνα τα οποία είχαν χρήματα αλλά δεν είχαν τρόφιμα. Τότε ο Θωμάς με τον πατέρα του κατέβηκαν στην Ελασσόνα για να πάρουν τρόφιμα. Κάποιος τσέλιγκας ονόματι Δαμάνης τους ζήτησε ως αντάλλαγμα για τα τρόφιμα να τραγουδήσουν και να χορέψουν. Ο Γκαντάρας ένιωσε μεγάλη προσβολή και επέστρεψε και σκότωσε τον τσέλιγκα. Κάποια άλλη εκδοχή λέει ότι μετά από επανειλημμένες ζωοκλοπές αναγκάστηκε να βγει στο κλαρί. Οι απόψεις διίστανται και είναι δύσκολο να ξεχωρίσει ο μύθος από την πραγματικότητα. Άλλη μία μαρτυρία λέει πως βγήκε στο βουνό για να εκδικηθεί για τον θάνατο του αδερφού του Βαγγέλη Γκαντάρα που δρούσε στο βουνό μαζί με κάποιον ληστή Μπανάκα. Στο χωριό Βαλανίδα Ελασσόνας όπου διέμεναν οι προδότες του αδερφού του σκότωσε 2 ανθρώπους Πιθανώς τους προδότες) και 2000 πρόβατα ως αντίποινα.
Η συμμορία Γκαντάρα:
Θωμάς Γκαντάρας, αρχιληστής απο την Άκρη Ελασσόνας.
Λευτέρης Πλάτανος, Πρώτος ξάδερφος του Θωμά)
Περικλής Παπαγεωργίου, υπαρχηγός)
Δημήτριος Παπαγεωργίου, αδέρφια από το Λουτρό Ελασσόνας)
Αντώνιος Ντούμος, από το Λουτρό Ελασσώνας.
Μάλιστα αναφέρεται ότι στη συμμορία για λίγο καιρό ήτανε και ο Φώτης Γιαγκούλας πριν δημιουργήσει τη δικιά του συμμορία.
Η πρώτη σύλληψη: Σε ένα σπίτι στην Τσαριτσάνη ήρθε η πρώτη σύλληψη. Κάποιος Λιόλιος απο το Αργυροπούλι πρώην ληστής που πλέον συνεργαζόταν με το απόσπασμα ήταν ο προδότης τον οποίον κατά τη σύλληψη του είπε πως αν ζήσει θα του φάει την καρδιά.
Η απόδραση: Στις 21 Ιουλίου 1919 το στρατοδικείο της Λάρισας τους επέβαλε ποινή κάθειρξης 14 ετών. Στις 21 Νοεμβρίου 1921 ο Θωμάς Γκαντάρας δραπέτευσε από τις φυλακές της Λάρισας σκάβοντας μια τρύπα στο κελί του και βγήκε στην τουαλέτα, απ' όπου και δραπέτευσε με τον Πέτρο Γκανάτσιο και τον νεαρό Περικλή Παπαγεωργίου από το Λουτρό Ελασσόνας και να κρυφτεί στον Πηνειό για λίγο.
Ένα χρόνο αργότερα το κεφάλι του επικηρύχτηκε. Η επικήρυξη για το κεφάλι του Γκαντάρα ήταν 40.000 δρχ ποσό πάρα πολύ μεγάλο για την εποχή του 1922.
Η εκδίκηση : Το πρώτο του μέλημα ήταν να εκδικηθεί τον Λιόλιο. Και το έπραξε με τον χειρότερο τρόπο. Του έστησε καρτέρι στη Μελούνα. Του άνοιξε την κοιλιά ζωντανό του ξερίζωσε την καρδιά και του την έφαγε.
Ο γάμος: Η γυναίκα του ονόματι Σουλτάνα ήτανε από το Μέγαρο Γρεβενών η οποία λέγεται ότι ήταν πολύ όμορφη και μαζί απέκτησαν δύο κόρες. Οι 2 αδερφές μεγάλωσαν σε 2 διαφορετικές οικογένειες. Η μία στην οικογένεια του Θανάση Γκαντάρα αδερφό του Θωμά. Ενώ η άλλη σε θετή οικογένεια στην Καλαμπάκα. Οι 2 αδερφές συναντήθηκαν πρώτη φορά στην ηλικία των 79 η μία και 80 ετών η άλλη. Αναφέρεται πως υπάρχει και μία άλλη σχέση με κάποια Ειρήνη με την οποία απέκτησε μια κόρη η οποία αργότερα μετακόμισε στη Βέροια.
Η φωτογράφιση: Ο Γκαντάρας ήθελε να απαθανατίσει την συμμορία του ίσως γιατί κατάλαβε ότι πλησίαζε το τέλος. Τότε το 1923 σε έναν γάμο έγινε η προσέγγιση στον Τρικαλινό φωτογράφο Α.Μάνθο.
Αυτός πήγε μόνος στο λημέρι των ληστών και τους φωτογράφησε. Ήταν η πρώτη φωτογράφιση ληστοσυμμορίας.
Το τέλος: Η κυβέρνηση με πολύ μεγάλα ποσά επικηρύξεων έστρεψε τον έναν ληστή εναντίων του άλλου καθώς όποιος ληστής έκοβε κεφάλι άλλου ληστή εντασσόταν στη χωροφυλακή.
Τότε η συμμορία πήρε τις οικογένειες τους και προσπάθησαν να διαφύγουν στην Αλβανία. Τα αδέρφια Παπαγεωργίου και ο Πλάτανος κατάφεραν να περάσουν στην Αλβανία όμως ο Γκαντάρας γύρισε πίσω για κάποιον λόγο μαζί με τον Ντούμο. Ο Θωμάς Γκαντάρας, σκοτώθηκε στην θέση Οξιά της Δεσκάτης Γρεβενών, κοντά στο Μαυρέλι, στις 5 Αυγούστου του 1923, από τον Γεώργιο Σιακαβάρα, ο οποίος συμμετείχε στο απόσπασμα που τον καταδίωκε. Το κεφάλι του δεν βρέθηκε ποτέ. Ο σύντροφος Ντούμος επέζησε και διέφυγε στην Ιταλία. Αργότερα συνελήφθη και οδηγήθηκε στις φυλακές Θεσσαλονίκης.
Πηγή: listestisistorias.blogspot.com
Το τραγούδι με θέμα την φωτογράφιση του Ληστάρχου Θωμά Γκαντάρα σε ποίηση Χρήστου Μπράβου και Μουσική Θανάση Παπακωνσταντίνου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου