Πανηγυρίζει η Ι. Μονή Μεταμορφώσεως Παλαιοκαρυάς στην Κρανιά

Με βυζαντινή μεγαλοπρέπεια θα εορταστεί και φέτος η εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην ομώνυμη Μονή της Παλαιοκαρυάς στην Κρανιά Ελασσόνας. Ειδικά φέτος είναι μια ιδιαίτερη χρονιά, αφού ο εορτασμός της Μονής συμπίπτει με την έναρξη των εργασιών για τη δημιουργία του Αρχονταρικιού της Μονής. Την ερχόμενη Δευτέρα, 5 Αυγούστου, στις 7 το απόγευμα, θα τελεσθεί μέγας πανηγυρικός αρχιερατικός εσπερινός, μετ' αρτοκλασίας, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ελασσώνος κ.Χαρίτωνος, ενώ ιερείς της Κρανιάς και της ευρύτερης περιοχής θα μετέχουν της Aκολουθίας του μεγάλου εσπερινού. Τον θείο λόγο θα κηρύξει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ελασσώνος κ.Χαρίτων. Ανήμερα της εορτής, το πρωί της 6ης Αυγούστου, θα τελεσθεί στην ιερά Μονή, η ακολουθία του Όρθρου και της θείας Λειτουργίας συλλειτουργούντων ιερέων της περιοχής.

Οι Κρανιώτες ανέκαθεν τιμούσαν την εορτή της Μεταμορφώσεως με την παρουσία τους στη Μονή, τόσο κατά την παραμονή της εορτής, όσο και ανήμερα. Πολλοί δε είναι εκείνοι, οι οποίοι συνεχίζουν να κοιμούνται το βράδυ της παραμονής της εορτής στη Μονή, ζώντας με κατανυκτικό τρόπο αυτή τη μεγάλη εορτή της χριστιανοσύνης. Παράλληλα, δεν λείπουν και τα παραδοσιακά νηστίσιμα εδέσματα (φασολάδα, ελιές, σταφύλια κ.ά.) που με περισσή αγάπη ετοιμάζουν οι συμπατριώτες μας για τους προσκυνητές της Μονής.

Κατά την επίσκεψή σας αξίζει να δείτε τον παλαιό πύργο της Μονής, το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Καθολικού το οποίο χρονολογείται από το 1600 περίπου, τις ιδιαίτερες - με τη δική τους ιστορία - τοιχογραφίες του Ιερού από τον 18ο αιώνα, και βεβαίως να πιείτε δροσερό νερό από την Κρήνη του Μοναστηριού. Το δε φυσικό περιβάλλον γύρω από τη Μονή ανταμείβει και τον πιο απαιτητικό λάτρη της φύσης χωρίς, ωστόσο, να αιχμαλωτίζει το βλέμμα του που "πετάει" πάνω από βουνά και κάμπους στα νότια του Μοναστηριού.

 Μέρος του παλιού τέμπλου της Μονής

 

Το μεσαίο κλίτος του Καθολικού της Μονής

 

Χορεία Ιεραρχών στην μεγάλη κόγχη του Ιερού της Μονής

(Μέρος της παλιάς τοιχογραφίας)

Η Μονή είναι χτισμένη πάνω σε βουνό, αφού σύμφωνα με την ευαγγελική περικοπή της Εορτής η Μεταμόρφωση του Χριστού έλαβε χώρα πάνω στο όρος Θαβώρ. Ο Χριστός παραλαμβάνοντας τους τρεις μαθητές Του, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, (στενός κύκλος των μαθητών) ανέρχεται στο όρος Θαβώρ. Χρονικά το γεγονός εκτυλίσσεται σαράντα ημέρες πριν τη Σταύρωση του Χριστού. Γι' αυτό και η Εκκλησία τοποθετεί αυτή τη δεσποτική γιορτή σαράντα μέρες πριν την ύψωση του Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου) και όχι εντός της Μ. Σαρακοστής λόγω του πανηγυρικού χαρακτήρα της. Ο Χριστός θέλοντας λοιπόν να ενδυναμώσει τους μαθητές Του για τα γεγονότα που θα ακολουθούσαν (σύλληψη, βασανισμοί, Σταύρωση) μεταμορφώνεται μπροστά στα μάτια τους. Τη στιγμή μάλιστα της Μεταμόρφωσης εμφανίζονται στο πλάι του Χριστού, δεξιά και αριστερά Του, ο Ηλίας ως εκπρόσωπος των ζώντων (αφού είναι ο μοναδικός άνθρωπος που πήρε ζωντανό στον ουρανό ο Θεός) και ο Μωυσής, ως εκπρόσωπος των κεκοιμημένων. Απόδειξη ότι η στρατευμένη και η θριαμβεύουσα Εκκλησία συνυπάρχουν ως ένα σώμα με κεφαλή τον Χριστό. 

Το φως που περιλούζει τον Χριστό τη στιγμή της Μεταμόρφωσης είναι τόσο λευκό και έντονο που ο Χριστός λάμπει όπως ο ήλιος. Πρόκειται για τον ένα και μοναδικό Ήλιο της Δικαιοσύνης που φωτίζει τους πάντες και τα πάντα. Είναι το άκτιστο φως που εκπηγάζει από την Αγία Τριάδα και βλέπουν νοερά πολλοί ασκητές Πατέρες της Εκκλησίας. Είναι η άκτιστη ενέργεια του Θεού που διαχέεται στον κόσμο και μπορεί ο άνθρωπος κάνοντας χρήση του αυτεξουσίου του (ελευθερία) να προσλάβει από την Πηγή του φωτός. Για το δυνατόν της οικείωσης της άκτιστης ενέργειας του Θεού και της κατ' επέκταση χαρισματικής ένωσης Θεού και ανθρώπου, έδωσε θεολογικούς αγώνες ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς έναντι του ισχυρισμού του Θωμά Ακινάτη ότι είναι αδύνατη η ένωση Θεού και ανθρώπου.

 Στην αυλή της Μονής

 

Η κρήνη της Μονής στη νοτιοανατολική πλευρά της

Αφού, λοιπόν, περιλούστηκε με φως ο Χριστός, κατόπιν ακούστηκε η φωνή του Θεού Πατρός που ανήγγειλε στους μαθητές Του πως αυτός είναι ο Υιός του ο Μονογενής και Αυτόν θα πρέπει να ακολουθούν. Ωστόσο, ο Θεός Πατέρας, σαράντα μέρες μετά την Μεταμόρφωση, την ώρα του Μυστηρίου της Σταύρωσης, απάντησε με σιωπή στην κραυγή του Υιού του ανθρώπου "Ίνα τί με εγκατέλειπες...", για να Τον δοξάσει, όμως, μια για πάντα, με το γεγονός της Ανάστασης.
Ας επανέλθουμε, όμως, στην ευαγγελική διήγηση της Μεταμόρφωσης. Την αρχική χαρά, των μαθητών στη θέα του Ήλιου της Δικαιοσύνης (ο Πέτρος μάλιστα ζήτησε από τον Χριστό να φτιάξουν σκηνές και να μείνουν εκεί. Τόσο πολύ ευφράνθηκαν με την εμπειρία που έζησαν), διαδέχτηκε ο φόβος στο άκουσμα της φωνής του Θεού. Για τον άνθρωπο η ουσία του Θεού, παραμένει για πάντα άγνωστη και απρόσιτη γι' αυτό και δημιουργείται φόβος και δέος. Ωστόσο όμως, δια του Χριστού και του Φωτός που εκλύει, ο άνθρωπος μπορεί να έρθει σε επαφή με τον Τριαδικό Θεό. Άλλωστε, ο άνθρωπος, όπως και η κτίση, είναι δημιουργημένος "καλός λίαν". Το κακό είναι "μη όν", ανύπαρκτο. Υπάρχει εκεί που υπάρχει η έλλειψη του καλού, όπως το σκοτάδι υπάρχει εξαιτίας της έλλειψης του ήλιου, χωρίς να υπάρχει κάποια πηγή που παράγει σκοτάδι.

Και πότε ο άνθρωπος γίνεται "υιός του Φωτός"; Όταν ενδύεται τα "όπλα" του Φωτός: την αλήθεια, την δικαιοσύνη και πάνω από όλα την αγάπη "που ουδέποτε εκπίπτει". Είναι ανάγκη λοιπόν ο άνθρωπος να κοιτάξει έξω του. Κατ' αρχάς έξω από την κτίση. Να δει την κτίση δηλαδή - και τον εαυτό του - από έξω. Να δει τον κόσμο από ψηλά, από εκεί που όλα φαίνονται μικρά, όπως λέει και ένα σύγχρονο τραγούδι. Ο κόσμος είναι πλασμένος για όλους μας και όχι για την αποκλειστικότητα του εαυτού μας. Άλλωστε, η αφθαρσία και η Ανάσταση του κόσμου και του ανθρώπου έρχονται από "έξω", από τον Άκτιστο Κτίστη που έγινε όμως άνθρωπος και έλαβε όλη τη φθορά του κόσμου, χωρίς την αμαρτία. Ο άνθρωπος είναι αναγκαίο να κοιτάξει, επιπλέον, έξω από τον εαυτό του, εκεί που θα συναντήσει τον "άλλον", τον οποιοδήποτε "άλλον", γιατί ο "άλλος", ο επιφανειακά "διαφορετικός" από εμάς, είναι ίδιος με εμάς, στα λάθη, στα πάθη, στον πόνο, στην αγάπη, σε όλα. Είναι η ίδια η εικόνα μας, αφού όλοι οι άνθρωποι είμαστε πλασμένοι κατ' εικόνα του ίδιου Θεού Πατέρα μας.

Χρόνια Πολλά! Καλή Παναγία σε όλους!

Χρήστος Γκουνέλας

θεολόγος