Η ιστορία της Παναγίας στο φαράγγι της Χράπας στην Κρανιά

Το ξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής (Παναγίας) στο φαράγγι της Χράπας στην Κρανιά Ελασσόνας είναι απομεινάρι ενός πολύ παλιού μικρού μοναστηριού. Μια παλιά επιγραφή η οποία υπήρχε εντός του ναού ανέγραφε ότι ο ναός ανακαινίσθηκε από τους μοναχούς Μανασσή και Παρθένιο στις 15 Μαΐου κατά το έτος 960 μ.Χ. Επομένως η ημερομηνία ιδρύσεως του μικρού μοναστηριού είναι πιθανόν να είναι αρκετά πιο παλιά. Μέχρι τα μέσα περίπου του προηγούμενου αιώνα σώζονταν σε καλή κατάσταση και οι παλιές τοιχογραφίες.

Κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας η μονή φιλοξενούσε κλεφταρματολούς της περιοχής. Είναι δε πιθανόν να λειτούργησε και ως κρυφό σχολειό. Λέγεται ότι κλέφτες είχαν κλέψει την κόρη ενός Τούρκου αξιωματούχου από την περιοχή της Κατερίνης και την έφεραν να την κρύψουν σε μια παρακείμενη σπηλιά του μοναστηριού. Τουρκικό όμως απόσπασμα έφτασε στην περιοχή και έκαψε το μοναστήρι, αφού προηγουμένως ελευθέρωσε  την Τουρκοπούλα. Το σημερινό ξωκλήσι είναι ό,τι απέμεινε από την καταστροφή που προκάλεσαν οι Τούρκοι. 

Το εσωτερικό του ναού της Παναγίας στη Χράπα

Μια παλιά εικόνα καπνισμένη, της Ζωοδόχου Πηγής, η οποία ήταν του μοναστηριού, υπήρχε παλιότερα στην κεντρική εκκλησία του Αγίου Δημητρίου της Κρανιάς. Δυστυχώς και αυτή η εικόνα δεν γλύτωσε από τη μανία των Γερμανών και την πυρκαγιά που έβαλαν στον Άγιο Δημήτριο στις 11 Φεβρουαρίου του 1944.

Στις μέρες μας οι Κρανιώτες, όπως και οι πρόγονοί τους, τιμούν τη μνήμη της Ζωοδόχου Πηγής με το να επισκέπτονται προσκυνηματικά το ξωκλήσι συνοδεύοντας τη σημερινή εικόνα της Παναγίας την παραμονή της εορτής της. Το βράδυ κοιμούνται εκεί και την άλλη μέρα μετά τη θεία Λειτουργία με την εικόνα της Παναγίας επιστρέφουν και πάλι εν πομπή  - όπως ξεκίνησαν μετά τον εσπερινό της εορτής - στον ναό του Αγίου Δημητρίου στην Κρανιά.

Χρήστος Γκουνέλας

Θεολόγος

Οι δύο φωτογραφίες από το εσωτερικό του ναού είναι του Νίκου Κοντοτάσιου, διαχειριστή του akrielassonas.blogspot.gr

Η κεντρική φωτογραφία είναι του Βάιου Παπαγιάννη και ελήφθη με τηλεφακό από τη νότια πλευρά του φαραγγιού.

Ως πηγή χρησιμοποιήθηκε και το βιβλίο του δασκάλου Ελευθερίου Λάλου.