Τρίτη 29 Ιουνίου 2021

Οι Άγιοι Απόστολοι της Κρανιάς

 


Το ξωκλήσι των Αγίων Αποστόλων

Εορτή των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων αύριο και γιορτάζει το παλαιό ομώνυμο ξωκλήσι στα Βόρεια της Κρανιάς, αμέσως μετά το πέρασμα του φαραγγιού της Χράπας.
Επιλέξαμε, λοιπόν, μια προσωπική αφήγηση του αείμνηστου δασκάλου Ελευθερίου Λάλου για το ξωκλήσι των Αγίων Αποστόλων και σας την παραθέτουμε για να κοινωνήσουμε όλοι μας των βιωμάτων του μπαρμπα - Λευτέρη για το όμορφο ξωκλήσι, όπως μόνον ο ίδιος γνώριζε άριστα να διηγείται.
Η παρακάτω αφήγηση περιέχεται στο δίτομο βιβλίο του αείμνηστου δασκάλου για το χωριό, που τιτλοφορείται: "Η Κρανιά Ελασσόνας, Ιστόρια - Λαογραφία".


Κάντε "κλικ" στις εικόνες για μεγέθυνση/ανάγνωση


Τετάρτη 23 Ιουνίου 2021

Το έθιμο του κλήδονα στην Κρανιά. Λαογραφία, ποίηση, μουσική

 


Κρανέα Ελασσόνας 1935 (φωτογραφία)

Αύριο 24 Ιουνίου η Εκκλησία τιμά το Γενέσιον του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και ανέκαθεν στο χωριό μας, την Κρανιά, αλλά και σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, τηρείται το έθιμο του Κλήδονα.

Δείτε ένα σχετικό Βίντεο από την παραμονή της γιορτής και το έθιμο του Κλήδονα στο χωριό μας στις 23 Ιουνίου του 2000 πατώντας ΕΔΩ. Το βίντεο ελήφθη από τον συμπατριώτη μας Θανάση Πουρνάρα (Γκαραγκούνη), ο οποίος βρίσκεται για πολλά χρόνια στην Αμερική με την οικογένειά του. Φρόντισε μάλιστα το σχετικό βίντεο να το έχει κάθε γυναίκα που συμμετείχε στην εκδήλωση και ένα αντίγραφο αυτού καθώς επίσης και φωτογραφίες τα δώρισε στον ΜΕΣΚΕ. Όπως μας ενημέρωσε ο κύριος Θανάσης, δημιούργησε περίπου 15 βίντεο με έθιμα του χωριού μας και εκδηλώσεις και τα οποία κατά τη γνώμη μας είναι ανάγκη να χρησιμοποιηθούν δεόντως από τον ΜΕΣΚΕ για την ανάδειξη του τοπικού μας πολιτισμού. Τέλος, ο κύριος Θανάσης σε επικοινωνία που είχε με το Ιστολόγιο "Κρανέα Ελασσόνας" στέλνει τους θερμούς χαιρετισμούς, "τα δέοντα", στους απανταχού Κρανιώτες.
Το απόσπασμα από το βίντεο μας απέστειλε ο Νίκος Γκουντούρας.

Στη συνέχεια παραθέτουμε το σχετικό λήμμα από το βιβλίο του αείμνηστου Κρανιώτη δασκάλου Ελευθερίου Λάλου, όπου ο συγγραφέας με γλαφυρό τρόπο εξιστορεί για το πώς ακριβώς τηρούνταν το έθιμο του Κλήδονα στο χωριό μας.
Παραθέτουμε, επίσης, τους στίχους των τραγουδιών που τραγουδούσαν οι προγονοί μας Κρανιώτες, αλλά και που τραγουδιούνται ακόμα και σήμερα στην Κρανιά κατά την εορτή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου.
Θα κλείσουμε αυτό το συνοπτικό αφιέρωμα στο έθιμο του Κλήδονα με το τραγούδι του Θανάση Παπακωνσταντίνου "Κάτω απ' το μαξιλάρι", το οποίο εμπνεύσθηκε ο Θανάσης από αυτό το έθιμο του Κλήδονα στο χωριό του πατέρα του, την Κρανιά, και στο όμορο χωριό, από όπου κατάγεται η μητέρα του τραγουδοποιού, το Λουτρό. 

Κυριακή 20 Ιουνίου 2021

Ο "Αρσαλιός" και η Αγία Τριάδα στην Κρανιά Ελασσόνας

 


Το ξωκλήσι της Αγίας Τριάδας στην Κρανιά Ελασσόνας 


Η γιορτή της Πεντηκοστής είναι η τελευταία πασχαλινή γιορτή, λέγεται δε τοπικά και "Αρσαλιός". Το γεγονός όμως ότι υπάρχει και τοποθεσία "Αρσαλιός" με ευρύτατη θέα, απέναντι από τα "Μαρμαρούλια" στη Χράπα, φανερώνει πόσο παλιές είναι οι ρίζες των γηγενών κατοίκων του χωριού. Στην τοποθεσία αυτή σύμφωνα με τον μακαρίτη δάσκαλο Ελευθέριο Λάλο, βρίσκονται υπολείμματα παλαιών τάφων και τοιχοποιίας. 

Κυριακή 13 Ιουνίου 2021

"Έρως και Ψυχή" από τη συμπατριώτισσά μας Χρύσα Τρομπούκη

 


Η Χρύσα Τρομπούκη, με καταγωγή από την πλευρά της μητέρας της από την Κρανιά, περιγράφει τον μύθο του Έρωτα και της Ψυχής. Καταδεικνύει δε την άμεση σύνδεση του μύθου με τη ζωή. 
Η Χρύσα έχει κάνει σπουδές στη Φιλοσοφία και την Ψυχολογία.
Τη συγχαίρουμε θερμά για την ανάλυση του μύθου και της ευχόμαστε καλή συνέχεια στους συναρπαστικούς μυθικούς δρόμους της Φιλοσοφίας και της Ψυχολογίας. 

Δείτε το Βίντεο κάνοντας "κλικ" στην εικόνα






Δευτέρα 7 Ιουνίου 2021

Δήμος Ελασσόνας: Εγκρίθηκε μελέτη συντήρησης δημοτικών οδών προϋπολογισμού 938.000 ευρώ



Στη συντήρηση της δημοτικής οδοποιίας σε όλες τις κοινότητες θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα ο Δήμος Ελασσόνας, καθώς εγκρίθηκε από την Οικονομική Επιτροπή η μελέτη της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων και Υποδομών με τίτλο «Συντήρηση Δημοτικών Οδών Δήμου Ελασσόνας» προϋπολογισμού 938.000,00 ευρώ.


Η μελέτη περιλαμβάνει εργασίες συντήρησης – ασφαλτόστρωσης οδικού δικτύου αρμοδιότητας  του Δήμου Ελασσόνας και κυρίως εργασίες εσωτερικής οδοποιίας (εντός ορίων οικισμών). Οι εργασίες συντήρησης θα πραγματοποιηθούν, για να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα που έχουν εντοπισθεί και τα προβλήματα που θα εντοπισθούν κατά τη διάρκεια της εργολαβίας στο δημοτικό οδικό δίκτυο και κυρίως περιλαμβάνουν συντήρηση ασφαλτοταπήτων περιορισμένου μήκους, επούλωση λάκκων, συντήρηση στηθαίων ασφαλείας, κιγκλιδωμάτων, κρασπέδων, πινακίδων κλπ.


Ο πρόεδρος της Οικονομικής Επιτροπής και Δήμαρχος Ελασσόνας κ. Ν. Γάτσας τόνισε κατά τη συζήτηση του θέματος: «Η μελέτη αυτή έρχεται να δώσει λύση σε ένα μεγάλο πρόβλημα με το κατεστραμμένο οδόστρωμα στην πόλη και τα χωριά του Δήμου μας. Οι παρεμβάσεις θα είναι τοπικές, αλλά θα βελτιωθεί σημαντικά η εικόνα των δρόμων στους οικισμούς που λόγω έλλειψης συντήρησης παρουσιάζουν σημάδια εγκατάλειψης».


Ειδικότερα η μελέτη συντήρησης δημοτικών οδών περιλαμβάνει: 

Εκσκαφές και επιχώσεις, για οποιοδήποτε σκοπό. 

Αποκατάσταση τμημάτων ασφαλτοταπήτων περιορισμένου μήκους.  

Επούλωση λάκκων με θερμό ασφαλτοσκυρόδεμα και σε ειδικές μόνο περιπτώσεις με ψυχρό ασφαλτόμιγμα, κατόπιν συνεννοήσεως με την Υπηρεσία.

Επισκευές, αποκαταστάσεις ή κατασκευές μικρών τεχνικών έργων, όπου απαιτηθεί.  

Καταβιβασμός ή ανύψωση φρεατίων.

Διαγράμμιση οδοστρώματος, τοποθέτηση πινακίδων ρυθμιστικών, επικίνδυνων θέσεων και πληροφοριακών, όπου αυτές έχουν καταστραφεί ή έχει διαπιστωθεί έλλειψη  καθώς και άλλα μέτρα προστασίας (πλαστικοί ανακλαστήρες, ελαστικοί κυλινδρικοί οριοδείκτες κ.λπ.).

Αντικατάσταση στηθαίων ασφαλείας και κιγκλιδωμάτων σε σημεία του δικτύου που έχουν καταστραφεί και τοποθέτηση νέων όπου κριθεί αναγκαίο, σε επικίνδυνες θέσεις. 


Προτεραιότητα θα δοθεί στις εργασίες επισκευής & συντήρησης για την αποκατάσταση των υπαρχουσών φθορών του οδικού δικτύου. Επικουρικά, στην εργολαβία θα συμπεριληφθούν κατά το εφικτό εργασίες άρσης επικινδυνότητας με στηθαία ασφαλείας, κατακόρυφη και οριζόντια σήμανση κλπ. Τα τμήματα των οδών τα οποία θα επιλεγούν, τελικά, προς συντήρηση – επιφανειακή επίστρωση - αποκατάσταση (με συνολική επιφάνεια στα πλαίσια του προϋπολογισμού του έργου) θα προκύψουν με υπόδειξη από τη Δ/νουσα Υπηρεσία και την σύμφωνη γνώμη της αναθέτουσας αρχής, η οποία δύναται να προσθέσει και άλλες εργασίες, ή να περικόψει κάποιες από αυτές, εάν κριθεί απαραίτητο, στο πλαίσιο των κείμενων διατάξεων.


Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στο ποσό των 938.000,00 ευρώ (ποσό με Φ.Π.Α. 24%) και θα βαρύνει τον προϋπολογισμό του 2021 από πιστώσεις ΣΑΤΑ. Η προθεσμία περαίωσης του συνόλου των εργασιών ορίζονται σε διακόσιες εβδομήντα (270) ημερολογιακές ημέρες.




Κυριακή 6 Ιουνίου 2021

Οι μάστορες της Κρανιάς στο Μικρόβαλτο Κοζάνης

 


Στην περιοδική έκδοση της εφημερίδας "Εν Μικροβάλτω" του Πολιτιστικού Συλλόγου Μικροβαλτινών Ν. Κοζάνης αριθμός φύλλου 28 (Μάρτιος 2015), η φαρμακοποιός Έλλη Λαμπρέτσα γράφει για τον Γ. Μπαλή και το βιβλίο του "Μαστόροι και λαϊκή αρχιτεκτονική της Ξηροκρανιάς - Κουδαρίτικα".
Διαβάστε παρακάτω το συγκεκριμένο απόσπασμα κάνοντας "κλικ" πάνω του για μεγέθυνση.


Τρίτη 1 Ιουνίου 2021

Νίκος Γκουντούρας: Ο Καραγκιόζης ζει και βασιλεύει!

 


Χάρη σε νέα παιδιά, όπως ο 21χρονος Νίκος Γκουντούρας που προτιμά να βρίσκεται πίσω από τον μπερντέ την ώρα που οι συνομήλικοί του αφοσιώνονται στην τεχνολογία
 

Της Νατάσας Πολυγένη,

Πάντα επαναστάτης, πάντα καπάτσος, πάντα πολυμήχανος. Ο Καραγκιόζης είναι ο ήρωας των παιδικών μας χρόνων, που συνεχίζει με τις πονηριές του να κλέβει τις καρδιές των μικρών αλλά και των μεγάλων, αποτελεί σταθερή αξία περνώντας μηνύματα ηθικά, παραδοσιακά που γαλούχησαν γενιές και γενιές. Αυτός προφανώς είναι και ο λόγος που το Θέατρο Σκιών ζει και βασιλεύει σε μια εποχή όπου η τεχνολογία έχει κυριαρχήσει παντού. Σήμερα, πίσω από τον μπερντέ βρίσκονται και νέα παιδιά που γνώρισαν τον Καραγκιόζη ως θεατές, μαγεύτηκαν και θέλησαν να γίνουν κομμάτι αυτής της μαγείας. Μια τέτοια περίπτωση είναι και ο 21χρονος Λαρισαίος Νίκος Γκουντούρας.
Ο Νίκος Γκουντούρας γεννήθηκε στη Λάρισα, μεγάλωσε στον Βόλο και κατάγεται από την Κρανιά Ελασσόνας και τη Δεσκάτη Γρεβενών. Είναι απόφοιτος μαθητής επαγγελματικού λυκείου με την ειδικότητα του Ηλεκτρολόγου/Ηλεκτρονικού. Από την ηλικία των τεσσάρων χρόνων μαγεύτηκε από μια σπουδαία τέχνη, το θέατρο σκιών, με την οποία καταπιάστηκε καλλιτεχνικά στα δέκα του χρόνια. Γνώρισε καλύτερα το θέατρο σκιών από τη σχολή θεάτρου σκιών των Θανάση και Κώστα Σπυρόπουλο. Το 2012 γνωρίζει το μουσικό - καραγκιοζοπαίχτη Δήμο Βουγιούκα και μαζί του συνέχισε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ως βοηθός του πίσω από τον μπερντέ.
Όπως λέει ο ίδιος, το δικό του όνειρο ξεκίνησε 2012, μαθητής ακόμη στην Α’ Γυμνασίου, όπου ο συγγραφέας και καθηγητής του Διονύσης Λεϊμονής τον ενθάρρυνε να μη ντρέπεται για την τέχνη του θεάτρου σκιών. Σε συνεργασία με τους συμμαθητές και τον καθηγητή τους κ. Λεϊμονή γράφουν μια θεατρική παράσταση με θέμα τον Καραγκιόζη. Φυσικά ποιος θα ήταν στον ρόλο του Καραγκιόζη; Ο ίδιος ο Νίκος Γκουντούρας. Η παράσταση «ο Καραγκιόζης ποδοσφαιριστής» ανέβηκε τον Απρίλιο του 2013 και κοντά στα τέλη Μαΐου και στο Μεταξουργείο με μεγάλη επιτυχία, έτσι πέρασαν και τα τρία χρόνια στο Γυμνάσιο με θεατρικά σκετς και σχολικές εκδηλώσεις-γιορτές. Την τέχνη του θεάτρου σκιών δεν την εγκατέλειψε από τότε παρότι ταυτόχρονα ασχολήθηκε και με το θέατρο γενικότερα, συστήνοντας θεατρικές ομάδες και συμμετέχοντας σε παραστάσεις.
Εξάλλου, το μότο του είναι «κάθε μέρα που ξυπνάς κάνε και κάτι καινούριο, συνέχισε το όνειρο, βαλε στόχους και κάνε τους πράξη . Ζήσε την κάθε μέρα σαν να είναι η τελευταία και μη φοβάσαι τίποτα. Όταν πέσει η νύχτα σήκωσε τα μανίκια και ξεκινά να κτίζεις το αύριο»! Ο Νίκος μπορεί να εργάζεται, αλλά το Θέατρο Σκιών δεν το εγκαταλείπει, πώς θα μπορούσε άλλωστε να αφήσει κάτι που αγαπά τόσο πολύ από παιδί;
Φέτος το καλοκαίρι, ο Νίκος και η ομάδα του, θα παρουσιάσει στο κοινό της Λάρισας και του Βόλου μοναδικά έργα γραμμένα από τον ίδιο. Όπως «Οι διακοπές του Καραγκιόζη», «Ο Καραγκιόζης και ο Κορονοϊός» που είναι ηρωικό και ταυτόχρονα επίκαιρο έργο! Αλλά και τις κωμωδίες όπως «Οι γαμπροί της Κυρά Θοδώρας» αλλά και έργα όπως είναι οι «Βάτραχοι» η οποία παράσταση θα είναι με ζωντανή μουσική. «Στο πανί θα δούμε πολλούς Έλληνες συνθέτες και μουσικούς, όπως τον Διονύση Σαββόπουλο, τον Μάνο Λοΐζο, τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Θάνο Μικρούτσικο και πολλούς άλλους! Βέβαια όλες οι παραστάσεις μας θα είναι με προστασία προς το Covid-19 που μας ταλαιπωρεί τόσο καιρό. Περιμένουμε όλους τους μικρούς και μεγάλους φίλους μας να απολαύσουν με τις ξεκαρδιστικές περιπέτειες του ξυπόλητου ήρωα Καραγκιόζη. Όλες οι παραστάσεις θα πραγματοποιηθούν με την υποστήριξη και τη χορηγία του παραδοσιακού καφενείου- μεζεδοπωλείου « κατι ψήνεται» που μας έχει φιλοξενήσει και αγκαλιάσει πολλές φορές!» αναφέρει μεταξύ άλλων.
Ο Νίκος μιλά με πολύ ενθουσιασμό για την τέχνη του Θεάτρου Σκιών, έναν ενθουσιασμό που τον συνοδεύει από την παιδική του ηλικία.

Το ελληνικό θέατρο σκιών-Καραγκιόζης

Δωρεάν για 8 χρόνια ο εξοπλισμός τηλεοπτικού σήματος για τις «λευκές περιοχές»

 


ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΜΕΧΡΙ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Ή ΣΤΑ ΚΕΠ


Από τον Δήμο Ελασσόνας ανακοινώνεται ότι μέχρι τις 15 Ιουνίου σε πρώτη φάση, θα μπορούν οι μόνιμοι κάτοικοι των περιοχών εκτός τηλεοπτικής κάλυψης να κάνουν αίτηση για τη χορήγηση και εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού πρόσβασης τηλεοπτικού σήματος, ο οποίος παρέχεται δωρεάν για 8 χρόνια από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.


Οι περιοχές στο Δήμο Ελασσόνας που δεν έχουν πρόσβαση στο πρόγραμμα ελληνικών τηλεοπτικών σταθμών (λευκές περιοχές) είναι οι εξής: Άκρη (Αντιχασίων), Κουτσούφλιανη (Βερδικούσιας), Αγιονέρι, Αετοράχη, Βαλανίδα (Ελασσόνας), Καρυά, Συκαμινέα (Καρυάς), Λιβάδι, Δολίχη (Λιβαδίου), Ιερά Μονή Σπαρμού, Βρυσοπούλες (Ολύμπου), Γιαννωτά, Λυκούδι (Σαρανταπόρου).


Όσοι έχουν κύρια και μόνιμη κατοικία στις παραπάνω "λευκές περιοχές" μπορούν από τις 19/5/2021 έως τις 15/6/2021 να κάνουν αίτηση επιχορήγησης για πρόσβαση σε προγράμματα των ελληνικών τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας και να ζητήσουν είτε επίγεια ευρυεκπομπή, είτε δορυφορική ευρυεκπομπή, είτε σταθερή ή κινητή ευρυζωνική σύνδεση στο διαδίκτυο.

Διαδικασία υποβολής αιτήσεων