Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2017

Αγάπη Σπαθάρα - 7 Ποιήματα


ΟΣΑ ΔΕΝ ΤΟΛΜΗΣΕΣ

Όσα δεν τόλμησες
γυρεύεις τα βράδια σου,
σαν παραμύθι...
μες στα σκοτάδια σου.

Στέκεσαι αμίλητος
τις σκέψεις σκορπάς,
ποιος είναι ο δρόμος
πού θέλεις να πας;

Φέγγει η μέρα
για δες...ξημερώνει,
μέσα απ' τις γρίλιες
το φως...σε θαμπώνει.

Ξυπνάς απ' το όνειρο
τί σου 'χει λείψει;
Κοίτα το φως,
τολμά να σ' αγγίξει...

Αγάπη Σπαθάρα
09/10/2017

Παρουσίαση του βιβλίου "Μήδειας Έρως" του Παύλου Λάλου


Η Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Επιστημών Δήμου Λαρισαίων, με τη στήριξη του Oμίλου Φίλων της Θεσσαλικής Ιστορίας, του Συλλόγου Κρανιωτών Λαρίσης και Περιχώρων «Η Ξηροκρανιά» και του Πολιτιστικού περιοδικού «ΑΝΤΙ.δωρο Περραιβίας», διοργανώνουν την παρουσίαση του βιβλίου «Μήδειας Έρως» (τμήμα των ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΩΝ Απολλώνιου του Ρόδιου), σε ποιητική μετάφραση του Παύλου Λάλου, την Πέμπτη 2 Νοεμβρίου στις 7 το απόγευμα, στο ισόγειο του Θεάτρου ΟΥΗΛ, στη Λάρισα. Ομιλητές θα είναι οι: Κώστας Πάνος (φιλόλογος), Αγησίλαος Καλαμαράς (εκδότης-φιλόλογος). Θα χαιρετίσει ο Κώστας Σπανός (πρόεδρος Oμίλου Φίλων της Θεσσαλικής Ιστορίας) και ο Λάμπρος Γκονέλας (πρόεδρος Κρανιωτών). Απαγγελία στίχων του βιβλίου, σε βίντεο: Θεόφιλος Γ. Λάλος (ηθοποιός- σκηνοθέτης - Καλλιτεχνικός Διευθυντής Θεάτρου Δήμου Θέρμης).Το πρόγραμμα της εκδήλωσης που αναφέρεται στις προσκλήσεις, συνοδεύεται μουσικά, με την συμμετοχή της Γιάννας Μπαλή (καθηγήτριας μουσικής-πιάνου), με τη σύμπραξη του πατέρα της Βασίλη Μπαλή (μπουζούκι), σε ελληνικά τραγούδια με θέμα τον έρωτα.Την εκδήλωση συντονίζει ο Γιώργος Ι. Μπαλής. Ελεύθερη είσοδος.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Το βιβλίο είναι 1934 νεοελληνικοί στίχοι μεταφρασμένοι από το ποιητικό έπος ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ του 3ου αιώνα π.Χ., μια επιλογή που έγινε από τον μεταφραστή γιατί αποτελεί μια τραγωδία μέσα στο έπος αυτό. Η Μήδεια από τον έρωτά της στον Ιάσονα (έναν ξένο) βασανίζεται και έχει ψυχικές μεταπτώσεις ώσπου να τον βοηθήσει. Είναι όμως και αδίστακτη όταν κινδυνεύει. Γράφει ο Γιώργος Ι.Μπαλής: «Το αξιόλογο της όλης προσπάθειας είναι το γεγονός πως η μετάφραση έγινε σε νεοελληνικό δεκαπεντασύλλαβο στίχο (η μοναδική τέτοια απόδοση του έργου) αλλά και μοναδική έκδοση με αυτό το τμήμα των Αργοναυτικών που προβάλλει το ερωτικό πάθος που φτάνει στο φόνο του αδερφού της Μήδειας. Ουσιαστικά δίνεται στο σήμερα ένα δραματικό ποιητικό έργο, κάτι καινούργιο στην δραματουργία, αντλημένο από τον αρχαίο ποιητή. Ένα έργο που ομολογουμένως θα ζήλευαν, με την καλή πάντα έννοια, και οι πιο καλοί μεταφραστές, οι οποίοι έχουν τολμήσει κάτι ανάλογο. Ο Παύλος καταφέρνει να αποδώσει ποιητικά το έργο στην νεοελληνική γλώσσα φυσικά και αβίαστα».

* Την ενημέρωση μάς απέστειλε ο Γιώργος Ι. Μπαλής

Η εκδρομή της "Ξηροκρανιάς" στο Πήλιο και τον Βόλο (Βίντεο)



Την Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017 ο Σύλλογος Κρανιωτών Λάρισας και Περιχώρων "Η Ξηροκρανιά" οργάνωσε ημερήσια εκδρομή στο Πήλιο και τον Βόλο. Ο συμπατριώτης μας Βαγγέλης Β. Πουρνάρας "φυλάκισε" τις στιγμές στην βιντεοκάμερά του και μας τις απέστειλε.

Ακολουθεί το σχετικό βίντεο από το προσωπικό κανάλι του Βαγγέλη Πουρνάρα στο Youtube
Κάντε "κλίκ" για να το δείτε


Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2017

Τιμήθηκε η Εθνική Επέτειος στην Κρανιά (Φωτορεπορτάζ)


Με επιμνημόσυνη δέηση μπροστά στο ηρώο των πεσόντων και εν συνεχεία με παρέλαση των τμημάτων των μαθητών και μαθητριών των σχολείων της Κρανιάς τιμήθηκε σήμερα η Εθνική Επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 στο χωριό μας. Νωρίτερα τελέσθηκε η πανηγυρική θεία Λειτουργία στον ιερό ναό του Αγίου Δημητρίου. 
Επίσης, στην κεντρική πλατεία του χωριού μετά την επιμνημόσυνη δέηση ακολούθησε η καθιερωμένη κατάθεση στεφάνων, ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των νεκρών ηρώων και η εκφώνηση του πανηγυρικού λόγου της ημέρας.

Ακολουθούν οι σχετικές φωτογραφίες:

(Και) Τα άταφα παλικάρια της Κρανιάς περιμένουν...

.

Στην εφημερίδα "Ελευθερία" της Λάρισας δημοσιεύθηκε άρθρο σχετικό με την παρουσίαση του βιβλίου (2ου) του πρώην Υπουργού Υγείας και Αντιπροέδρου της Βουλής Γεωργίου Σούρλα με τίτλο "Το Εθνικό χρέος προς τους άταφους ήρωες του 1940". Ο κ. Σούρλας εδώ και πολλά χρόνια έχει επιδοθεί προσωπικά σε έναν μεγάλο αγώνα για την περισυλλογή και ταφή των οστών των ηρώων μας.
Η τοπική κοινωνία της Κρανιάς - αρχές και κάτοικοι - έχει κάθε λόγο και ηθικό και εθνικό χρέος να ενώσει τις δυνάμεις της και με τους άλλους φορείς και πρόσωπα για να ευοδωθεί ο στόχος της περισυλλογής, επιστροφής και ταφής στις ιδιαίτερες πατρίδες τους των οστών των παλικαριών που άφησαν την τελευταία τους πνοή στα χιονισμένα βουνά του Μετώπου γράφοντας με το αίμα τους τη λαμπρή ιστορία του Έπους του 1940. Εδώ και 76 ολόκληρα χρόνια τα οκτώ παλικάρια της Κρανιάς μαζί με όλα τα παλικάρια του Μετώπου περιμένουν καρτερικά...

Χρήστος Γκουνέλας
Θεολόγος



Δείτε το παρακάτω σχετικό βίντεο 




Μοιρολόι για τα παλικάρια 




Ακολουθεί το σχετικό άρθρο από την εφημερία "Ελευθερία"

Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 2017

Κρανιώτες στον πόλεμο του '40


Η αναμνηστική πλάκα στο ηρώο της κεντρικής πλατείας της Κρανιάς

Του Χρήστου Γκουνέλα,
Θεολόγου


Στον πόλεμο του '40 υπήρξε βαρύ το τίμημα για την πατρίδα μας, την Ελλάδα. Πέρα από την ισοπέδωση που υπέστη η πατρίδα μας σε άψυχο υλικό υπήρξε και βαρύς ο φόρος αίματος των ανθρώπων της. Μυριάδες νεκρούς και τραυματίες άφησε πίσω του ο μισάνθρωπος πόλεμος.
Μέσα από όλη αυτή την καταστροφική μανία των κατακτητών πώς ήταν δυνατόν να ξεφύγει η ιδιαίτερη πατρίδα μας, η Κρανιά;
Οχτώ παλικάρια της Κρανιάς άφησαν την τελευταία πνοή τους πολεμώντας ηρωικά στο Αλβανικό Μέτωπο. Πολλοί ήταν και οι χωριανοί μας που τραυματίστηκαν σ' αυτόν τον παράλογο πόλεμο που κήρυξαν οι Ναζί και οι Φασίστες στην Ελλάδα.
Στις 25-10-1974 το χωριό μας θέλοντας να τιμήσει τη μνήμη των ηρωϊκώς πεσόντων συμπατριωτών μας στο Μέτωπο, κατασκεύασε αναμνηστική πλάκα με τα ονόματα των φονευθέντων τοπικών ηρώων στο προαύλιο του 2ου Δημοτικού Σχολείου Κρανέας με έξοδα των μαθητών και των δασκάλων του 2ου Δημοτικού Σχολείου.
Κατά τα αποκαλυπτήρια της αναμνηστικής πλάκας που έγινε με όλες τις τιμές που αρμόζουν σε ήρωες στις 27-10-1974 ο τότε ομιλητής στον πανηγυρικό της ημέρας τόνισε:
"Από σήμερα τα παιδιά της Κρανέας θα καμαρώνουν για τους δικούς τους ήρωες, που τους μοιάζουν πολύ τα παιδιά τους. Νά, μπροστά σας ο δάσκαλος Πατούνας Δημήτριος, γιος του ήρωα Ιωάννη Πατούνα, νά και ο δάσκαλος Ζέρβας Θεόδωρος, γιος του ήρωα Θεοδώρου Ζέρβα, νά και τα αδέρφια, τα εγγόνια και οι συγγενείς των άλλων ηρώων: Δημητρίου Χ. Γκουνέλα, Γεωργίου Ν. Κατσαβού, Θεοδώρου Ι. Πατούνα, Αθανασίου Ν. Σπαπή, Ελευθερίου Γ. Τζήκα και Παύλου Γ. Χαρίτου.
Απέραντη σιωπή στους χίλιους μαθητές των σχολείων! Τα παιδιά προσπαθούν να δουν τους συγγενείς των ηρώων τους!
Ιανουάριος 1975, ο δάσκαλος ρωτάει τον Κωστάκη τί θα γίνει όταν μεγαλώσει "Ήρωας κύριε " απαντάει ο Κωστάκης, "σαν τον παππού της συμμαθήτριάς μου, της Δήμητρας!"
Τα χρόνια πέρασαν όμως, το 2ο Δημοτικό Σχολείο Κρανέας έκλεισε, και το κενοτάφιο με την αναμνηστική πλάκα άρχισε να καταστρέφεται και γι' αυτό έγινε η μεταφορά του το 2008 από το Δήμο Αντιχασίων στο Ηρώο στην Κεντρική Πλατεία της Κρανιάς.
Το επόμενο βήμα θα είναι όλοι μαζί: σχολεία, Δήμος, υπεύθυνοι του Υπουργείου Άμυνας και της Περιφερειακής Ενότητας να επισκεφθούν τους τόπους όπου έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι οι Κρανιώτες ήρωες και να μεταφέρουν τα οστά τους στο κενοτάφιο του χωριού κάτι το οποίο υποσχέθηκαν οι αρχές στα παιδιά των σχολείων της Κρανέας και στους συγγενείς των ηρώων.
Παράλληλα, είναι καιρός να ικανοποιηθεί από την Δημοτική Αρχή το καθολικό αίτημα των Κρανιωτών για ανέγερση ενός απλού μνημείου στο σημείο όπου έγινε η μάχη των Κρανιωτών με τους Γερμανούς στον δρόμο Κρανιάς - Βαλανίδας (Θέση Πηγάδια).
Οι ήρωες είναι καθημερινοί, απλοί άνθρωποι σαν όλους μας, που όμως όταν το επιτάσσουν οι συγκυρίες τοποθετούν το καλό του συνόλου πάνω από το ατομικό τους καλό, πληρώνοντας ακόμη και με αίμα. Αυτό θα μας θυμίζουν ες αεί οι παραπάνω πράξεις τιμής που είναι αναγκαίο να γίνουν από τις αρμόδιες αρχές.

Πέμπτη 26 Οκτωβρίου 2017

Με κατάνυξη και... άλογα ο εορτασμός του Πολιούχου της Κρανιάς


Με ιδιαίτερη λαμπρότητα και κατάνυξη γιορτάστηκε σήμερα η εορτή του Αγίου Δημητρίου στον ομώνυμο κεντρικό ιερό ναό στην Κρανιά Ελασσόνας. Οι συμπατριώτες μας συνέρρευσαν στην εκκλησία από νωρίς το πρωί όπου τελέσθηκε η ακολουθία του όρθρου και και στη συνέχεια η θεία Λειτουργία προς τιμήν του Αγίου Δημητρίου Πολιούχου και Προστάτου του χωριού μας.
Χθες μετά τον πανηγυρικό εσπερινό ακολούθησε η λιτανεία της εικόνας του Αγίου Δημητρίου στους κεντρικούς δρόμους της Κρανιάς προπορευομένων αλόγων και αναβατών στη χάρη του Στρατηλάτου Αγίου. 




* Φωτογραφίες: Βαγγέλης Παπαγιάννης

Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2017

"Τρόπουτους" από τον Βαγγέλη Πουρνάρα



Ένα υπέροχο ποίημα από τον συμπατριώτη μας Βαγγέλη Β. Πουρνάρα για να κοινωνήσουμε όλοι με τις ίδιες εικόνες και συναισθήματα με τα οποία μεγαλώσαμε.
Τον ευχαριστούμε θερμά!

«Τρόπουτους»

Γκουντρουγκύλτσα, ένα κριάκουρου στη Χράπα
και τον "τρόπουτου",  αφκριούμαν γελαστός,
το τηλέφωνο, στην τσέπη απ΄την  κάπα,
ερημίτης, μα κι σύγχρονος αστός!
Ζυμώθηκαν τα όνειρα, στης ζήσης το βαρέλι,
γινήκανε σαν το κρασί, στο πέρασμα του χρόνου,
καινούριους στόχους η καρδιά, έπαψε πια να θέλει,
ανέμου στροβιλίσματα, στο έδαφος του Κρόνου!
Δυο "κουμπάνια", συμπληρώνανε το πλάνο
και γεμίζανε βουή τη σιγαλιά,
δεν ακούγονταν, ψηλά τ΄ αεροπλάνο, 
του παλιό, με το καινούριο αγκαλιά!
Γριντόθηκε ο πέρπιρας, στην πλάνη της αράχνης,
σαν εραστής απρόσεκτος, που πιάστηκε στο μέλι,
η φύση είναι και ζωή, άστηνε μην την ψάχνεις,
αλλού του στόχου πεθυμιά, αλλού εσύ τα βέλη!
Η μπουλντούκα στη Μουράντα, έχει στίψει,
ένας μπάκακας, κοάζει  μοναχός,
η φωνή του, στροβιλίζεται στα ύψη,
απερίγραπτης ερήμωσης, αχός!
Προστέθηκαν στη ζήση μας, προβλήματα και πλάνες,
αλλιώς τα είχαμε σκεφτεί, αλλιώς μας έχουν έρθει,
σταμάτησαν τα όνειρα, να τρέχουν στις αλάνες
και της αξίας το φιλί, της προσφυγιάς αδέρφι..
Αναπάντεχα στη στράτα, κάθε τόσο,
"Απουσίες", που πληγώνουν διαρκώς,
το κουράγιο,μόνο μένει για να δώσω,
στο σκοτάδι, μια αχτίδα, λίγο φως!


Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017

Άγιος Δημήτριος, ο Πολιούχος της Κρανιάς



Του Χρήστου Γ. Γκουνέλα,
Θεολόγου

Ο Άγιος Δημήτριος, ο μεγαλομάρτυρας και μυροβλύτης, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη κατά το έτος 280 μ.Χ. Οι γονείς του ήταν επίσημοι άνθρωποι και ο Δημήτριος κοντά στη φθαρτή δόξα είχε και πάμπολλα πνευματικά χαρίσματα και ολόψυχη πίστη στον Χριστό.
Εκείνο τον καιρό αυτοκράτορας στη Ρώμη ήταν ο χριστιανομάχος Διοκλητιανός που είχε διορίσει καίσαρα στα μέρη της Μακεδονίας ένα στρατηγό γαμπρό του ονόματι Μαξιμιανό, εξίσου σκληρόκαρδο και αιμοβόρο. Ο Μαξιμιανός, διόρισε τον Δημήτριο άρχοντα της Θεσσαλονίκης, αφού εκτίμησε σε αυτόν την παλικαριά, την εξυπνάδα του και τα πολλά χαρίσματά του και νομίζοντας ότι είναι ειδωλολάτρης. Ο Δημήτριος χάρηκε με την τιμή αυτή γιατί θα του δινόταν έτσι η ευκαιρία να κηρύξει τον Χριστό και να φέρει τους υπηκόους του στην αληθινή πίστη.
Ο Μαξιμιανός έπειτα από νικηφόρο πόλεμο που έκανε με τους Σκύθες, γύρισε στην Θεσσαλονίκη τροπαιούχος. Από τις πόλεις που περνούσε έκανε παντού θυσίες στα είδωλα. Τότε μερικοί ειδωλολάτρες καταγγέλλουν τον Δημήτριο ως χριστιανό. Ο Μαξιμιανός κάλεσε όλους τους αξιωματούχους της Θεσσαλονίκης να προσφέρουν θυσία στα είδωλα, για να εξακριβώσει αν ο Δημήτριος θα ερχόταν. Ο Δημήτριος όμως δεν πήγε και τότε διέταξε ο Μαξιμιανός να τον συλλάβουν και να τον οδηγήσουν μπροστά του.

Πέμπτη 19 Οκτωβρίου 2017

Ανοιχτή Πρόσκληση προς τους Απανταχού Κρανιώτες



ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ - ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Καλούνται οι απανταχού Κρανιώτες, Κρανιώτισσες και φίλοι των Κρανιωτών να παραστούν και να συμμετάσχουν στην Τακτική Γενική Εκλογοαπολογιστική Συνέλευση του Ιστορικού Συλλόγου μας Μ.Ε.Σ.Κ.Ε. με σκοπό την ανάδειξη νέου Δ.Σ.
Η Συνέλευση θα λάβει χώρα αυτή την Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017, και ώρα 11.30 π.μ. στην αίθουσα του Μ.Ε.Σ.Κ.Ε. στην Κρανιά Ελασσόνας.

Οι καλούντες

Αικατερίνη Καραλή
Χρήστος Πατούνας

Είναι ανάγκη, αγαπητοί συμπατριώτες και συμπατριώτισσες, φίλες και φίλοι, να πλαισιώσουμε τον ιστορικό Σύλλογό μας και ο καθένας και η καθεμιά να βοηθήσουμε στην ανάδειξη του τοπικού μας πολιτισμού. Υπολογίζουμε πολύ και στη μεγάλη συμμετοχή νέων παιδιών. Σας περιμένουμε όλους.

ΣΥΣΤΑΣΗ ΧΟΡΩΔΙΑΣ

Επίσης, σας ανακοινώνουμε τη σύσταση χορωδίας του Μ.Ε.Σ.Κ.Ε. με υπεύθυνο τον Χρήστο Πατούνα. Γι' αυτό τον λόγο καλούνται τα μέλη της χορωδίας - γυναίκες, άνδρες και παιδιά - που είχε δημιουργηθεί το 2008 - 2009 (με ύμνους, τραγούδια από όλη την Ελλάδα και από την Κρανιά) από τον θεολόγο και μουσικό Χρήστο Γκουνέλα, να προσέλθουν αυτήν την Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017 και ώρα 4 μ.μ. στην αίθουσα του Μ.Ε.Σ.Κ.Ε. (έχοντας μαζί τους το προσωπικό τους αρχείο με τα τραγούδια από τότε), για την οργάνωση και πάλι της χορωδίας και τον προγραμματισμό των επόμενων δράσεών της.

Κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια και σας θέλουμε όλους και όλες αρωγούς.

Παρακάτω σας δίνουμε μια φωτογραφική γεύση από εκδηλώσεις των χορωδιών - μεγάλων και νέων  - το 2008 - 2009.

Τρίτη 17 Οκτωβρίου 2017

Ο Δημήτρης Λάλος σκηνοθετεί τους "Πνεύμονες"


Ο Δημήτρης Λάλος μιλάει για το νέο του εγχείρημα, που θα παρουσιάζεται από 3/2, στο θέατρο TempusVerum-Eν Αθήναις.

- Αυτήν την περίοδο σκηνοθετείς τους «Πνεύμονες» του Ντάνκαν ΜακΜίλαν. Έχουμε λοιπόν ένα νέο ζευγάρι που η ζωή του αναστατώνεται, όταν ο άντρας προτείνει να κάνουν ένα παιδί; 
Το έργο είναι ένα κολάζ της ζωής δυο ανθρώπων. Αλλά πιστεύω ότι είναι πολύ ενδιαφέρον, γιατί απαντά στην ουσία σε ένα βασικό ερώτημα: Πώς μπορώ να έχω παιδί και καριέρα ταυτόχρονα. Πώς μπορούν να συνδυαστούν αυτά τα δυο πράγματα. Και δεν είναι μόνο ερώτημα των γυναικών, αλλά και των αντρών. Αυτός είναι ο προβληματισμός του έργου και γι' αυτό είναι τόσο σύγχρονο.

- Γιατί το επέλεξες;
Ο ΜακΜίλαν είναι ένας συγγραφέας που δίνει φωνή στη σύγχρονη γενιά, τη γενιά της αβεβαιότητας, που έχει μεν πολύ πληροφορία, αλλά δεν έχει τα εργαλεία να κάνει την πληροφορία γνώση. Αυτό συμβαίνει, κατά τη γνώμη μου, γιατί η παγκοσμιοποίηση βρίσκεται σήμερα στην πιο ακραία της μορφή. Είναι κομμάτι της ζωής μας. Επίσης τα δυο φύλα έχουν αρχίσει να εξερευνούν όρια, με τα οποία παλιότερα δεν είχαν ασχοληθεί. Η χειραφέτηση της γυναίκας που έχει έρθει σε κάποια σημεία του πλανήτη, όχι σε όλα, ας πούμε, είναι ένα από αυτά. Δεν είμαι κατά, αλλά όταν κάτι γίνεται εμμονή προς μία κατεύθυνση, τότε τα πράγματα περιπλέκονται. Ίσως έχει έρθει η ώρα για μια αναθεώρηση. Μια γυναίκα επιστήμονας σε μια συνέντευξη που είχα δει στο TEDX, ανέλυε πώς η ίδια η γυναίκα συνεχίζει μια κατάσταση πραγμάτων. Είναι σαν να θέλουν να κρατήσουν μια προϋπάρχουσα κατάσταση, με τον άντρα κυρίαρχο κι αυτό ασυνείδητα το περνούν από γενιά σε γενιά. Ο άλλος λόγος είναι πιο προσωπικός, γιατί βρίσκομαι σε μια φάση ηλικιακά και υπαρξιακά, που με απασχολεί το ερώτημα του έργου: τι σημαίνει δηλαδή να φέρεις έναν άνθρωπο στον κόσμο, τι σημαίνει μια οικογένεια και πώς συνδυάζεται με το θέατρο, που επίσης είναι οικογένειά μου.

- Γιατί ένα τόσο φυσιολογικό γεγονός, όπως η απόκτηση ενός παιδιού, σήμερα, αποτελεί αντικείμενο τόσων σκέψεων κι αναλύσεων;

Σάββατο 14 Οκτωβρίου 2017

Βασίλειος Κατσαρός: Η Κρανιά στην Αντίσταση - Η μάχη στα "Πηγάδια"


Το "στένωμα"  όπου διεξήχθη η μάχη

Πολλοί συμπατριώτες μας ασχολήθηκαν με το θέμα της μάχης αναδεικνύοντας την και κάνοντάς την γνωστή, ειδικά δε στις νεότερες γενιές των συμπατριωτών μας.
Η ιστορία πάντα γράφεται και συμπληρώνεται, αλλά στην προκειμένη περίπτωση, έχουν γραφεί πολλά στοιχεία, όχι μόνο από Κρανιώτες αλλά και από άλλους ερευνητές και συμμετάσχοντες σε αυτά τα γεγονότα. Παρακάτω αναφέρω μερικά ενδεικτικά πληροφοριακά στοιχεία, τα οποία αναφέρονται στην ιστορικότητα της μάχης και τις λεπτομέρειες αυτής.
Πρώτος για την συγκεκριμένη μάχη, έγραψε ο δάσκαλος του χωριού μας, Ελευθέριος Λάλος. 
Ακολούθησε δημοσιευμένο άρθρο του συμπατριώτη μας, Βασιλείου Γ. Κατσαρού. 
Ο Σύλλογος Κρανιωτών Λάρισας και Περιχώρων, "Η Ξηροκρανιά", με τον Παύλο Λάλο δημιούργησαν ντοκιμαντέρ με μαρτυρίες και πληροφορίες για την μάχη. 
Ενώ, η οικογένεια Κωνσταντίνου Λυκοστράτη, της οποίας οι πρόγονοι συμμετείχαν ενεργά στη μάχη, δημιούργησε σχετικό ντοκιμαντέρ, με τη μαρτυρία του συνταξιούχου δασκάλου του χωριού μας, Νικολάου Δημουλά, το οποίο έχει χορηγηθεί στον ΜΕΣΚΕ, και παράλληλα έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο (Youtube). 
 Με τα παραπάνω μέσα, έχουν αποτυπωθεί, καταγραφεί,   περισωθεί, και δει τη δημοσιότητα, για την περίοδο αυτή και γι' αυτήν την μάχη, στον συγκεκριμένο τόπο,  πληροφορίες, μαρτυρίες και ντοκουμέντα, διασφαλίζοντας  την ύπαρξη των ιστορικών γεγονότων. Στόχος ήταν να φωτιστούν ολόπλευρα και όσο γίνεται πιο αντικειμενικά οι πρόσφατες σελίδες ιστορίας της περιοχής και, γιατί όχι, και η πανελλαδική σημασία τους. Πράγμα που έγινε διότι, διεξοδικά, αξιολογικά και προπαντός με πληροφορίες για τα γεγονότα και τα συμβάντα, για τα πρόσωπα και τα πεπραγμένα τους, αποδόθηκαν όπως ακριβώς υπήρξαν, έγιναν, και παγιώθηκαν ιστορικά.  Έτσι έχει καταστεί δυνατό να δοθεί στις νέες γενιές, που δεν έζησαν τα δρώμενα, ένα συνολικό, ελεγμένο και αξιολογημένο υλικό, μια συγκροτημένη καταγραφή, μια καθαρή εικόνα της ιστορίας του τόπου τους. Η Εθνική Αντίσταση εναντίον των στρατευμάτων κατοχής 1941-1944, προέκταση και ολοκλήρωση του έπους της Αλβανίας, των Μακεδονικών οχυρών και της Μάχης της Κρήτης, υπήρξε συλλογικό έργο όλων των Ελλήνων, που με τις όποιες δυνάμεις τους αντιτάχθηκαν στους κατακτητές και πολέμησαν για το πανάκριβο αγαθό της Ελευθερίας. 
Για να αποδοθεί έμπρακτα ένας ελάχιστος φόρος τιμής σε όλους εκείνους, άντρες, γυναίκες και παιδιά που αγωνίστηκαν, βασανίστηκαν ή έπεσαν ηρωικά προσφέροντας τα μέγιστα στον υπέρ πάντων αγώνα του λαού μας στα μαύρα χρόνια της Κατοχής, η Ελληνική Πολιτεία την αναγνώρισε επίσημα και  Ν. 1285/1982 καθιέρωσε την επέτειο της Μάχης του Γοργοποτάμου την 25 Νοεμβρίου ως ημέρα Πανελλήνιου εορτασμού της Εθνικής μας Αντίστασης. 
Μέσα σε αυτό το πνεύμα συμφιλίωσης, αναγνώρισης και προσφοράς, αυτών που αγωνίστηκαν για τη ελευθερία,  η πρόταση για ανέγερση επετειακού μνημείου  δεν έρχεται να ξανανοίξει πληγές και παλιούς φανατισμούς, αλλά να προσφέρει και να αποτελέσει  ένα ενωτικό σημείο αναφοράς ομόνοιας, με γνώμονα την ιστορία του τόπου, και την προσφορά των Κρανιωτών πατριωτών που πήραν μέρος σε αυτήν την δεδομένη ιστορική περίοδο.
Αναρωτιέμαι για ποιο λόγο δεν πρέπει να ανεγερθεί στην Κρανιά ένα  επετειακό μνημείο, το οποίο θα είναι σημείο αναφοράς στην ιστορία του τόπου και της πατρίδος μας και στο οποίο εμείς οι Κρανιώτες  κάθε χρόνο, θα έπρεπε να τιμούμε με εκδηλώσεις μνήμης.
Άλλωστε, από μόνες τους οι γραπτές μαρτυρίες δεν έχουν ολοκληρωμένη υπόσταση και αξία, όταν δε συνοδεύεται από μνημεία που δίνουν ζωή και εικόνα μνήμης στις μελλοντικές γενιές.

Γιώργος Ι. Μπαλής

Ακολουθεί το εμπεριστατωμένο άρθρο του Βασιλείου Γ. Κατσαρού 

Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2017

Άρθρο του Γιώργου Μπαλή: Θεόφιλος Φατσέας (1917 - 1979)


Στη σημερινή (8/10/2017) εφημερίδα Ελευθερία της Λάρισας δημοσιεύτηκε άρθρο του συμπατριώτη μας Γιώργου Ι. Μπαλή το οποίο αφορά την τοπική μας ιστορία και συγκεκριμένα τη μάχη στα "Πηγάδια" στην Κρανιά Ελασσόνας και σε έναν εκ των πρωταγωνιστών της μάχης τον ανθυπολοχαγό Θεόφιλο Φατσέα. Σιγά - σιγά με την άοκνη προσπάθεια συμπατριωτών μας συμπληρώνονται οι ψηφίδες της τοπικής μας ιστορίας  και καθίσταται πλέον ανάγκη να τιμηθεί η ιστορία μας έτι περαιτέρω με εξωστρεφείς ενέργειες.
Ακολουθεί το άρθρο του Γιώργου Μπαλή.
H μάχη της Κρανιάς στις 10 Οκτωβρίου 1943, αποτέλεσε oρόσημο για την Κρανιά, αλλά και για την γύρω περιοχή. Η ανωτέρω μάχη-σταθμός της αντιστασιακής δράσης στην ιστορία της Κρανιάς, αποτέλεσε χάρη στον ενωτικό της χαρακτήρα, φωτεινό παράδειγμα για τις επερχόμενες γενιές.

Σε άρθρο μου στην εφημερίδα Ελευθερία (10/10/2015), με θέμα, «10 Οκτωβρίου 1943-H μάχη στα Πηγάδια της Κρανιάς Ελασσόνας», ανέφερα το όνομα του ανθυπολοχαγού Θεόφιλου Φατσέα. Πρόκειται για τον επικεφαλής της δύναμης του ΕΛΑΣ που διεύθυνε την στρατιωτική επιχείρηση, εναντίον του γερμανικού κατοχικού στρατού, μάχη η οποία είχε νικηφόρο κατάληξη. Μετά την δημοσίευση, προσπάθησα να βρω περισσότερα στοιχεία γι’ αυτόν τον άνθρωπο, πρωταγωνιστή της εν λόγω μάχης.

Μετά από έρευνα, βρήκα αρκετά στοιχεία, τα οποία έχουν σχέση με την ζωή και τη στρατιωτική του δράση, κατά την διάρκεια της Κατοχής. Η δημοσίευση αυτών των πληροφοριών, εκείνης της περιόδου, σκοπό έχει να αναδείξει την σημαντικότητα της μάχης αυτής και να εμπλουτιστεί η σχετική βιβλιογραφία.

Στο βιβλίο των Στέλιου Χρυσού και Δημητρίου Κολοτούρου (Στοιχεία από την ιστορία του Βύρωνα) , παρατίθενται αρκετά στοιχεία για τον Θεόφιλο Φατσέα, ο οποίος, στην μετέπειτα πορεία της ζωής του, ασχολήθηκε ενεργά με τον θεσμό της τοπικής αυτοδιοίκησης, ως δημοτικός σύμβουλος, πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και ως εκλεγμένος δήμαρχος του Δήμου Βύρωνα, το 1978-1979.

Σταχυολογώντας ένα μεγάλο μέρος των πληροφοριών από την βιογραφία του, μαθαίνουμε τα εξής:

Αγάπη Σπαθάρα: Τέσσερα Ποιήματα


Η ΕΛΠΙΔΑ ΜΕΝΕΙ ΖΩΝΤΑΝΗ

Λένε...αν μείνεις σιωπηλός
θα ακούσεις το τραγούδι,
που λέει η στάλα της βροχής
σαν πέφτει στο λουλούδι.
Θα ακούσεις την ανάσα του
θα νιώσεις τη δροσιά του,
καθώς κυλά στα φύλλα του
βροχή...το άρωμά του.
Η ελπίδα μένει ζωντανή
σε φύλλα πράσινα,
αλήθεια φθινοπωρινή
δάκρυα διάφανα...

Αγάπη Σπαθάρα
08/10/2017
(φωτογραφία δική μου)

Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2017

Σπάνιες φωτογραφίες από τη Χράπα και την Οξιά στην Κρανιά


Δημοσιεύουμε φίλες και φίλοι, αγαπητοί συμπατριώτες, μια σειρά φωτογραφιών από τις περιοχές της Χράπας και της Οξιάς στην Κρανιά Ελασσόνας. Τις σπάνιες φωτογραφίες μας απέστειλε ο συμπατριώτης μας Γεώργιος Ι. Μπαλής, αστυνομικός ε.α., και προέρχονται από το φωτογραφικό του αρχείο.
Ευχαριστούμε θερμά τον φίλο Γιώργο για την αποστολή των φωτογραφιών.

Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2017

Ο φωτογράφος των Τρικάλων "Α.Μάνθος": Η ταινία


Από την περίφημη φωτογράφιση στα όρη των  (Αντί)Χασίων

Μια υπέροχη ταινία εποχής, μικρού μήκους (11'), που έχει ως θέμα τη φωτογράφιση του λήσταρχου Γκαντάρα και της συμμορίας του, από τον φωτογράφο των Τρικάλων Α.Μάνθο. Η ταινία είναι βασισμένη στο ποίημα "Α.Μάνθος" που έγραψε ο μακαρίτης ο Χρήστος ο Μπράβος, εμπνευσμένος ποιητής από την Δεσκάτη Γρεβενών. Η μελοποίηση του ποιήματος έγινε από τον συμπατριώτη μας τραγουδοποιό Θανάση Παπακωνσταντίνου.

Για την ιστορία να πούμε ότι η φωτογράφιση έγινε κατά πάσα πιθανότητα στα Αντιχάσια όρη το 1923, και όχι στα Τρίκαλα όπως "ποιητική αδεία" γράφεται στο ποίημα από τον ποιητή. 
Ο λήσταρχος Γκαντάρας διαισθανόμενος το τέλος του ζητά από τον Μάνθο να τον φωτογραφίσει μόνο του με όλη την αρματωσιά του, αλλά και εν συνεχεία με τα πρωτοπαλίκαρά του, τον πρώτο εξάδελφό του, Ελευθέριο Πλάτανο, από την Άκρη Ελασσόνας (όπως και ο Γκαντάρας) και τους αδελφούς Παπαγεωργίου από το όμορο χωριό, το Λουτρό Ελασσόνας.
Σε πρωταγωνιστικούς ρόλους στην ταινία ο καταξιωμένος ηθοποιός Ηλίας Λογοθέτης με το γιο του. 
Τη μουσική της ταινίας υπογράφει ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου.

Χ.Γ.

Κάντε "κλίκ" στην παρακάτω εικόνα για να δείτε την ταινία