Ο Εορτασμός της Παναγίας στην Κρανιά (ΦΩΤΟ-ΒΙΝΤΕΟ)

 

Με ιδιαίτερη κατάνυξη γιορτάστηκε χθες (παραμονή) και σήμερα, η εορτή της Ζωοδόχου Πηγής (Παναγίας) στην Κρανιά Ελασσόνας. Η εφέστιος εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής μεταφέρεται με λιτανεία στα χεριά των πιστών στο ξωκλήσι της στο Φαράγγι της Χράπας την παραμονή της εορτής, ενώ ανήμερα της εορτής, μετά τη θεία Λειτουργία, η εικόνα επιστρέφει και πάλι στον ναό του αγίου Δημητρίου στην Κρανιά.

Όπως βλέπουμε και στις σχετικές εικόνες που μας απέστειλαν η Εύη Παπαστεργίου, η Κατερίνα Καραλή και ο Γιώργος Μπαλής, υπήρξαν πολλοί συμπατριώτες μας προσκυνητές οι οποίοι συνέρρευσαν στο ξωκλήσι της Παναγίας.

Βοήθεια σε όλους μας η Παναγία! Χριστός Ανέστη!

Ευχαριστούμε θερμά τον συμπατριώτη μας Γιώργο Μπαλή και τις συμπατριώτισσές μας Κατερίνα Καραλή και Εύη Παπαστεργίου για την αποστολή των φωτογραφιών και του βίντεο. 

Δείτε τις σχετικές φωτογραφίες και το βίντεο: 

Παύλος Λάλος: Αφήγημα για το Πάσχα στην Κρανιά

 

Αφήγημα του Παύλου Λάλου (2017) για τα πασχαλόγιορτα και τα ήθη και έθιμα στην Κρανιά

Το Πάσχα, γιορτή κατ' εξοχή της Άνοιξης για μας, ο καθένας το βίωσε με το δικό του τρόπο, με το τελετουργικό φαΐ με μαζώξεις οικογενειακές, την έξοδο στη φύση-χωριό σαν εκδρομή,κλπ. Μικροί πηγαίναμε και σε απογευματινές λειτουργίες να κάψουμε τις λαμπάδες από την ανάσταση που μπορεί, αν δεν πρόσεχες, να σου την έσπαζε άλλο παιδί (να τη λαλούσε τη λαμπάδα, λέγαμε), για αυτό ήθελε προσοχή. Στο χωριό τα κόκκινα αυγά χρησιμοποιούνταν παλιά και για πρωτάθλημα γερού αυγού(μεταξύ των αγοριών), με τον νικητή να παίρνει το τσακισμένο αυγό του ηττημένου, γι αυτό προσπαθούσαν να βρουν γερό αυγό οι πρωταθλητές (αποκλείονταν τα ξύλινα- και τα παπίσια και τα κάθε είδους ψεύτικα αυγά). Φυσικά έτρωγαν πολλά αυγά, που όλες τότε οι θειές κερνούσαν σε όποιο σπίτι να πήγαινες είχαν το κουμάντο τους, ένας που έφαγε σε στοίχημα 40 αυγά του βγήκε το παρατσούκλι "σαρανταυγάς". Τώρα η χοληστερίνη εμποδίζει την κατανάλωση αυγών!!! Λαμπάδες που περίσσευαν από την ανάσταση τις καίγαν ως αφιέρωμα και στην Παναγία το αρχαίο εκκλησάκι στη Χράπα της Κρανιάς Ελασσόνας(την Παρασκευή μετά το Πάσχα)στο άγριας ομορφιάς τοπίο μιας χαράδρας τρομερής, απ' όπου βλέπεις τον Όλυμπο με χιονισμένη συνήθως κορφή, κι ακούς τον κούκκο να λαλεί, φωνή που για όσους είναι από τέτοια μέρη κρύβει όλη την παιδική μνήμη, την ανεπανάληπτη. Εκεί σώζεται τοιχογραφία μιας πονεμένης Παναγιάς πλατυτέρας (παλαιά πολύ) που συγκλονίζει, αν την προσέξεις φυσικά και δεν την προσπεράσεις.Τη φορητή εικόνα της Παναγίας την ξεπροβοδούν από το χωριό την Πέμπτη βράδυ και την επιστρέφουν με τα πόδια φυσικά όσοι θέλουν και αντέχουν της χαράδρας το ανέβα κατέβα,σκηνές ζώσες Παπαδιαμαντικού διηγήματος. Ευτυχώς δεν είναι τουριστική ατραξιόν, αλλά δική μας αποκλειστικότητα. Ελπίζω ότι και φέτος θα περπατήσω το άγριο αυτό τοπίο (3 φωτό Παναγίας και Χράπα με το ρέμα).

Παύλος Λάλος

Μεγάλη συναυλία αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη από τη Φιλαρμονική του Δήμου Ελασσόνας

 

Η Αντιδημαρχία Πολιτισμού, Παιδείας και Διά βίου Μάθησης του Δήμου Ελασσόνας παρουσιάζει τη συναυλία με τίτλο «Αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη» αυτή την Πέμπτη 28 Απριλίου 2022 και ώρα 20:30 μ.μ.  στην αίθουσα θεάτρου «Δημάρχου Βασ. Φαρμάκη» στην Ελασσόνα.

Ο Δήμος Ελασσόνας τιμά τη μνήμη του κορυφαίου Έλληνα δημιουργού Μίκη Θεοδωράκη με ένα μεγάλο αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του. Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη έχει εντυπωθεί στην ψυχή και το νου του Έλληνα σαν σάλπιγγα του αγώνα, της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης. Η εμβέλεια, η σπουδαιότητα και το εύρος των έργων του Μίκη Θεοδωράκη συνιστούν μία εποποιία που απαρτίζεται από μελοποιημένη ποίηση, λαϊκές μελωδίες, συμφωνική μουσική και επιδραστικά πολιτικά τραγούδια.

Στη συναυλία συμμετέχουν η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου Ελασσόνας υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Δημ. Τσιαβέ, η Μικτή Χορωδία του Δήμου Ελασσόνας υπό τη διεύθυνση της μαέστρου Ευλαμπίας Ντούλα, οι σολίστ Μανώλης Χατζημανώλης και Ευλαμπία Ντούλα και ο μαέστρος Δημήτρης Καρβούνης. Ο Καρβούνης θα παρουσιάσει το έργο του Μίκη Θεοδωράκη μέσα από τη ματιά του φίλου και συνεργάτη.

Το πρόγραμμα της συναυλίας επιμελείται ο αρχιμουσικός Δημήτρης Τσιαβές.

Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Κρανιά Ελασσόνας - Πάσχα 2006 (ΒΙΝΤΕΟ)

 

Πάσχα στην Κρανιά Ελασσόνας.  Απόσπασμα από την Εκπομπή "Αληθινά Σενάρια" της ΕΤ3. 

Πάσχα 2022- Ευχές Ιστολογίου

 

"Ἀναστάσεως ἡμέρα, καὶ λαμπρυνθῶμεν τῇ πανηγύρει, καὶ ἀλλήλους περιπτυξώμεθα. Εἴπωμεν ἀδελφοί, καὶ τοῖς μισοῦσιν ἡμᾶς· Συγχωρήσωμεν πάντα τῇ Ἀναστάσει, καὶ οὕτω βοήσωμεν· Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας, καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι, ζωὴν χαρισάμενος."

Καλή Ανάσταση! Υγεία, χαρά και ειρήνη σε όλο τον κόσμο από τον Αναστάντα Χριστό.

Πασχαλινό Μήνυμα Νίκου Ευαγγέλου

Μέσα στις δυσκολίες που βιώνουμε το μήνυμα της Ανάστασης του Κυρίου φτάνει λυτρωτικό στις καρδιές μας, συμβολίζει το Πέρασμα από το απόλυτο κακό στο απόλυτο Καλό.

Κάπως έτσι εύχομαι ολόψυχα να φτάσει παντού και να φέρει την Ειρήνη σε όλο τον κόσμο και στο λαό της Ουκρανίας που δοκιμάζεται τόσο σκληρά.

Να φέρει υγεία σωματική και ψυχική σε κάθε οικογένεια.

Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια λόγω της πανδημίας δοκιμαστήκαμε όλοι σκληρά, ας ευχηθούμε να μην ξαναζήσουμε τέτοιες στιγμές και να είμαστε γεροί και μονιασμένοι.

Καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα.

Ο απρόβλεπτος Θεός και η μωρία του Σταυρού

 

του Χρήστου Γκουνέλα,

Θεολόγου

Σύμφωνα με τον απόστολο Παύλο η λογική του ανθρώπου αντιλαμβάνεται τον Σταυρό του Χριστού ως μωρία και σκάνδαλο. Πώς είναι δυνατόν ο πανίσχυρος Θεός να σταυρώνεται από το πλάσμα Του; Τι είδους Θεός είναι αυτός που εκουσίως ανεβαίνει στον σταυρό; Πώς μπορεί αυτός ο αδύναμος, σταυρωμένος Θεός να σώσει τον άνθρωπο;

Και όμως αυτός είναι Θεός. Αυτός που έρχεται, που τρέχει (θέω/ τρέχω) να πάρει τη θέση του ανθρώπου στην οδύνη και τραγικότητα της ανθρωπότητάς του. Ο Θεός δεν παραμένει υπερβατικός, στατικός, που κατοικεί μακριά στον ουρανό και από εκεί αγναντεύει απλά τη δημιουργία του μέσα στη φθορά της. Ο Υιός του Θεού κινείται ως φύσει αεικίνητος και γίνεται Υιός του ανθρώπου. Εισβάλλει αθόρυβα στην ανθρώπινη ζωή, γίνεται ιστορικό πρόσωπο με σάρκα και οστά για να σώσει τον άνθρωπο εντός της ιστορίας μέσα από τον δικό του Σταυρό της αυτοπαραίτησης.

Πρόσληψη Υδρονομέων στον Δήμο Ελασσόνας

 

Στην πρόσληψη 30 ατόμων ως υδρονομέων άρδευσης και 4 ατόμων ως επόπτες άρδευσης, προχωράει ο Δήμος Ελασσόνας ενόψει της νέας αρδευτικής περιόδου 2022, ώστε να καλύψει τις ανάγκες του Δήμου σε ελέγχους και επίβλεψη του δικτύου άρδευσης σε όλη την επικράτεια του.

Στην ιστοσελίδα του Δήμου www.dimoselassonas.gr είναι αναρτημένη η πρόσκληση προς τους ενδιαφερόμενους καθώς και το υπόδειγμα αίτησης.

Όσοι ενδιαφέρονται να προσληφθούν ως υδρονομείς πρέπει να καταθέσουν τις αιτήσεις τους έως και τις 29/04/2022 στο Τμήμα Ανθρωπίνου Δυναμικού.

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2493024444

Εκλογοαπολογιστική και Κοπή Πίτας από την "Ξηροκρανιά"

 

Αποστολή ενημέρωσης: Σωτήρης Λ. Γκονέλας

Ο "Λάζαρος" στην Κρανιά (ΒΙΝΤΕΟ)

 

Παιδιά της Κρανιάς τήρησαν το έθιμο του "Λάζαρου". 

Χρόνια Πολλά στους/στις απανταχού Κρανιώτες/τισσες και φίλους/ες της Κρανιάς.

Καλή Ανάσταση!

Ευχαριστούμε θερμά τον Γιώργο Ι. Μπαλή για την αποστολή του Βίντεο.

Δείτε το Βίντεο πατώντας ΕΔΩ

Βιβλίο με ειδήσεις από την Περιοχή της Ελασσόνας από το 1913 έως το 1940

 

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΑΣΣΟΝΑ 

ΜΕ ΠΟΛΛΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Το νέο βιβλίο του Βασίλη Φ. Πλάτανου, με τίτλο: 

Σελίδες από την ιστορία της Ελασσόνας και της περιοχής της 

(Συλλογή ειδήσεων 1913-1940)                      

Βιβλιοπαρουσίαση

Ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια εμπλουτίζεται η ιστορία της Ελασσόνας και των χωριών της με νέα στοιχεία, με δημοσιεύματα σε άρθρα σε εφημερίδες, περιοδικά, αλλά και με την έκδοση νέων βιβλίων, τα οποία εμπλουτίζουν την τοπική ιστορία και συμβάλουν στο να κατανοήσουμε τα όποια γεγονότα και την εξέλιξή τους στο παρελθόν. 

Πρόσφατα εκδόθηκε στη Θεσσαλονίκη το νέο βιβλίο του Βασίλη Φ. Πλάτανου, με τίτλο: Σελίδες από την ιστορία της Ελασσόνας και της περιοχής της (Συλλογή ειδήσεων 1913-1940). Θεσσαλονίκη 2022, σ. 502. Στις σελίδες του βιβλίου περιλαμβάνονται 1526 ειδήσεις με αναφορά στην Ελασσόνα και στα χωριά της, τις πρώτες δεκαετίες μετά την απελευθέρωση το 1912. Στις ειδήσεις αυτές μεταφέρεται η γενική εικόνα της Ελασσόνας και της περιοχής της, όπως την κατέγραψαν οι εφημερίδες της εποχής. Ειδήσεις για τον Α΄ παγκ. πόλεμο (1914-1918), Οθωμανική κοιν. Ελασσόνας, Μικρασιατική εκστρατεία-καταστροφή (1919-1922), πρόσφυγες, εγκληματικότητα, δολοφονίες, ληστείες, επικηρύξεις ληστών, απαγωγές, κλοπές, εκπαίδευση, σχολεία, δάσκαλοι, η εκκλησία, τα μοναστήρια, το εμπόριο, Δήμαρχοι, πρόεδροι, κοινότητες, η φορολογία, η κοινωνική ζωή, χοροί, ηλεκτροφωτισμός, Σωματεία, οργανισμοί, η μετανάστευση στις ΗΠΑ, κοινωνικοί αγώνες, διαμαρτυρίες , διαδηλώσεις, τρομοκρατία, διώξεις, συλλήψεις, φυλακές, εξορίες, υμνολογία στη δικτατορία Ι. Μεταξά, φτώχεια, πείνα κ.τ.λ., ειδήσεις οι οποίες αποδελτιώθηκαν από 34 εφημερίδες και 4 περιοδικά της εποχής. Παράλληλα στις σελίδες του βιβλίου πέρα από την εισαγωγή, και την βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε για τις όποιες επιπλέον πληροφορίες για τις ειδήσεις, για την καλύτερη ανάγνωση και μελέτη περιλαμβάνεται ευρετήριο κύριων ονομάτων, ευρετήριο τόπων και θεματικός κατάλογος των ειδήσεων. Αξίζει να σημειωθεί, ότι το 2019 κυκλοφόρησε ένα ακόμη βιβλίο του Βασίλη Φ. Πλάτανου, με σχεδόν τον ίδιο τίτλο: Σελίδες από την ιστορία της Ελασσόνας και της περιοχής της (Συλλογή ειδήσεων 1811-1912). Θεσσαλονίκη 2019, σ.431, στο οποίο περιλαμβάνονται 1372 ειδήσεις με αναφορά στην Ελασσόνα και στα χωριά της, της περιόδου 1811-1912.

τηλ. επικοιν. 2310 933818, κιν. 6977769258, Email: leplavas@yahoo.gr

Τζιβής Μενέλαος

* Το "Ιστολόγιο Κρανέας Ελασσόνας" εύχεται θερμά συγχαρητήρια στον πολυγραφότατο συμπατριώτη μας Βασίλη Πλάτανο. Ευχόμαστε από καρδιάς να είναι καλοτάξιδο και αυτό το πολύτιμο πόνημά του. 

Καλή δύναμη στο έργο του για την ανάδειξη της τοπικής μας - και όχι μόνο - ιστορίας και πολιτιστικής κληρονομιάς.  

Στο Λουτρό Ελασσόνας ο Ν. Ευαγγέλου (ΦΩΤΟ)

Στο Λουτρό του Δήμου Ελασσόνας βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες ο πρώην δήμαρχος και επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στο Δημοτικό Συμβούλιο κ. Νίκος Ευαγγέλου με άτομα του συνδυασμού του.

Στη διάρκεια των συναντήσεων του είχε την ευκαιρία να συζητήσει με κατοίκους για τα προβλήματα του χωριού, αλλά και για τις προτεραιότητες που θα τεθούν το επόμενο διάστημα λόγω των επερχόμενων Αυτοδιοικητικών εκλογών.

Η συζήτηση έγινε σε πολύ καλό κλίμα και ιεραρχήθηκαν όλα τα ζητήματα που δημιουργούν προβλήματα στην καθημερινότητα των δημοτών.

1822: Η σφαγή δύο προεστών Χριστιανών από τον Βοεβόδα Ελασσόνας

 

Από τον Παύλο Λάλο, συνταξιούχο δημοσιογράφο-συγγραφέα,

Η επανάσταση του Ολύμπου-Πιερίας έγινε τον Φεβρουάριο του 1822 αρχίζοντας με μια απόβαση (Νικ. Κασομούλης, Γρ. Σάλας, Κανούσης, Θ. Καΐρης, Φιλέλληνες κ.ά.) στον Κολινδρό1 και επαναστατική συγκέντρωση τον Μάρτιο 1822 στη μονή Αγίας Τριάδος Λιβαδίου, με καθυστέρηση ενός έτους από την Πελοπόννησο και Στερεά. Παρόλες τις προσπάθειες των καπεταναίων (Τόλιος Λάζος, Τζαχειλαίοι, Διαμαντής Νικολάου, Γούλας Δράσκος, Γ. Δαμαλής) και άλλων επαναστατών, νικήθηκαν από τις υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις. Πριν τον Μάιο είχε κατασταλεί η επανάσταση που ο Ν. Κασομούλης την περιγράφει στο βιβλίο του.

Στην Ελασσόνα Βοεβόδας (διοικητής) ήταν ο Χατζή Μπεκίρ. Αυτός, με στρατό από τη Λάρισα, κατεδίωξε τους επαναστάτες στο Λιβάδι και Κοκκινοπλό, ενώ από την πλευρά της Κατερίνης άλλες δυνάμεις τοπικές και από Θεσ/νίκη και τη Λάρισα του Χουρσίτ πασά, χτύπησαν τους επαναστάτες σε Μηλιά, Κολινδρό, Καστανιά. Έχουμε όμως και τα αντίποινα των Τούρκων, μεταξύ των οποίων είναι η εκτέλεση προεστών. Σε ενθύμηση2 του τότε ηγουμένου Παρθένιου της μονής Σπαρμού Ολύμπου διαβάζουμε: «…εις το Κοκινοπούλον (=Κοκκινοπλό) η κλέπτε εσίκωσαν τη γνώμη του Μανωλάκην κοτσάμπασην και τον αδερφό του Κατζηγιάννην και άλλους πολλούς και σήκωσαν καιφάλη (=εξεγέρθηκαν)… Είστερον ευγικεν ο χατζί Μπεκήρ βουϊβονδας Ελασσόνας και ασκέρια του Ρουσίτ πασιά (=ο Ρεσίτ πασάς)… εσκλάβωσαν και πολλούς ανθρόπους επίραν… Κε ούτως αφανίσθησαν η Χριστιανή. Εκλησήαις έκαψαν χορήα πολλά…». «Εχάλασεν και ο χατζή Μπεκήρ βόϊβοντας τους προεστούς Ελασόνος του Καλογιανιν Σταμάτη, και τον Αναρήν Χατζηαναστάση Ληβαδιότην μέσα εις το κονάκι του. στο βοϊβονδαλήκη (=έδρα του βοεβόδα)».

Πληροφορούμαστε λοιπόν για το ότι εκτέλεσαν το 1822 οι Τούρκοι, μέσα στην Ελασσόνα και μάλιστα στην έδρα του Βοεβόδα (βοεβοδαλίκι), δύο εξέχοντες Χριστιανούς, Δημογέροντες-Προεστούς τους Σταμάτη Καλογιάννη και Αναστάση (Χατζή) Αναρή (=Λαναρή). Ο ένας ήταν ο πρώτος Προεστός της Τσαριτσάνης και ο άλλος του Λιβαδίου, των δύο μεγαλύτερων χριστιανικών Κωμοπόλεων της περιοχής. Η εκτέλεση (αποκεφαλισμός μάλλον) έγινε στο κονάκι που δεν μπορούμε να το τοποθετήσουμε ακριβώς, μάλλον στη συνοικία Βαρόσι, προς το Τζαμί. Το γεγονός συντάραξε τους Έλληνες υπόδουλους καταγράφεται και σε δύο άλλες ενθυμήσεις σε εκκλησιαστικά βιβλία: Από καταγραφή του Γυμνασιάρχη Θ. Μπούμπα3 μια ενθύμηση σε βιβλίο Μηνιαίο του ναού Παναγίας Τσαριτσάνης, «1822: Μαΐου 24: έκοψεν ο βοβονδάς τον Καλογιάνη και τον λαναρή εις την ελασσώνα ημέρα τετράδη κ’ ευθής ήλθεν ο κατής και έγραψεν τα υπάρχοντα του σπιτίου του και τα εβούλωσεν». Δηλαδή έγινε επίσημα από τον Τούρκο δικαστή κατάσχεση περιουσίας του Τσαριτσιανιώτη Προεστού. Σε μία άλλη ενθύμηση που κατέγραψε ο δικηγόρος Βασ. Ζαχίδης4 άγνωστο σε ποιο βιβλίο το είδε, με μια διαφορά στην ημερομηνία, «Κατά την 26 Μαΐου 1822, έκοψεν ο βοεβόδας της ελασσώνος τον Χατζή Σταμάτην, και τον εκ Λιβαδίου Λαναρίδην, ημέρα τετάρτην και ο κατής της Ελασσώνος κατέγραψε την κατασχεθείσαν περιουσίαν των, σφραγίσας ταύτην». Οι τρεις πηγές λοιπόν συμφωνούν για δύο προεστούς. Η προφορική παράδοση λέει ότι οι Χριστιανοί με τον τότε Δεσπότη Ιγνάτιο προσέφεραν δώρα πολλά στον Βοεβόδα για να μην εκτελέσει τους Προεστούς όμως η μοίρα τους ήταν προαποφασισμένη, για παραδειγματισμό.

Και άλλες φορές οι προεστοί της περιοχής είχαν υποστεί πολλά από τους Οθωμανούς, όπως το 1779 που φυλακίστηκαν5 (βλ. Π. Λάλος) οι Ζιώγος, Γερογιάννης, Γεροδήμος, Χατζηγιωργούλης και Στατήρος, το 1788 δολοφονήθηκε6 από Αρβανίτες στο μετόχι της Ολυμπιώτισσας στην Ελασσόνα ο Λιβαδιώτης Δημογέροντας Χατζηγώγος. Μετά το 1800 ο Αλή πασάς φυλάκισε-βασάνισε προεστούς της Τσαριτσάνης, της Βερδικούσιας και της Κρανιάς για να υπογράψουν την τσιφλικοποίηση των χωρών τους.

…………………………

1. Νικ. Κασομούλης, ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ 1821-33, σ.141.

2. Μ. Μ. Παπαϊωάννου, 1940, σ. 1-13. Και Κ. Σπανός, ΕΝΘΥΜΗΣΕΙΣ 1800-1881, τ.Β’, σ. 134-5.

3. Η ΤΣΑΡΙΤΣΑΝΗ, ομάδας συγγραφέων, 1990, σ. 325.

4.στο ίδιο, σ. 339.

5. Παύλος Λάλος, Η περιοχή της Ελασσόνας (Περραιβία) κατά την Τουρκοκρατία 1423-1912, ΦΑΟΣ 2021, σ. 191-3.

6. Ε.Σκουβαράς, ΟΛΥΜΠΙΩΤΙΣΣΑ, ΚΕΜΝΕ, 1967, σ. 126.

Πηγή άρθρου: Ελευθερία Λάρισας

Δύο Κρανιώτες σε θέσεις ευθύνης στα έδρανα του Δημοτικού Συμβουλίου Ελασσόνας (ΦΩΤΟ)

 

Δύο Κρανιώτες αιρετοί σε θέσεις ευθύνης σε πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο Ελασσόνας. Ο παλαιός και έμπειρος αυτοδιοικητικός Αντιδήμαρχος Δυτικού Τομέα του Δήμου Ελασσόνας Θανάσης Καλιακούδας τελώντας χρέη Αναπληρωτή Δημάρχου και ο επίσης δραστήριος Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ελασσόνας Κώστας Κορακίδης. 

Είναι τιμή για το χωριό μας να εκπροσωπείται σε θεσμικές θέσεις στον Δήμο Ελασσόνας και δικαίως ασφαλώς, τόσο λόγω του πληθυσμού του χωριού μας (πρώτο μετά την πόλη της Ελασσόνας), αλλά επιπλέον και της ιδιαίτερης ενεργητικότητας που αναπτύσσουν οι Κρανιώτες αιρετοί για ολόκληρο τον Δήμο.

Τον Οκτώβριο του 2023 πρόκειται να διεξαχθούν οι επόμενες Δημοτικές Εκλογές και νομίζουμε θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον να ξέραμε ποιες είναι οι σκέψεις του Θανάση Καλιακούδα τόσο για τον Δήμο όσο και για την θέση του εντός του Δήμου μετά το 2023. Για την ώρα φαίνεται να κρατάει καλά κλειστά τα χαρτιά του.  Μήπως να είναι "προφητική" η θέση του Αναπληρωτή Δημάρχου; Πάντως, είναι γνωστός για την τόλμη του... Οψόμεθα, λοιπόν! 

Η εταιρεία που ηλεκτροδοτούσε την Ελασσόνα

Η φωτογραφία δείχνει παλιά διαφήμιση των εισαγόμενων ηλεκτρομηχανών, όπως αυτή που σώζεται στην Τσαριτσάνη.

…ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΒΑΣΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ

Από τον Παύλο Λάλο, συνταξιούχο δημοσιογράφο-συγγραφέα,

Ο ηλεκτρισμός στη Θεσσαλία ήρθε πρώτα με διάφορες ιδιωτικές εταιρείες παραγωγής ρεύματος, κάτι που γινόταν σε όλη την Ελλάδα, με περίπου 400 εταιρείες μετά το 1900 να ηλεκτροδοτούν μικρές και μεγάλες πόλεις (τα χωριά ήταν στο σκοτάδι). Μόλις το 1950 ιδρύθηκε η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) που αγόρασε σταδιακά τις ιδιωτικές εταιρείες. Και στην Ελασσόνα συστήθηκε Ηλεκτρική Εταιρεία το 1938-9 με πλήρη τίτλο «Ανώνυμη Εταιρεία Ηλεκτροφωτισμού και Παγοποιίας Ελασσόνος», με σκοπό την ηλεκτροδότηση της πόλης 1. Ταυτόχρονα παρήγαγε και πάγο για χρήση καταστημάτων και νοικοκυριών (μέχρι και σε χωριά τροφοδοτούσε) που δεν είχαν ακόμη ηλεκτρικά ψυγεία, αλλά παγωνιέρες. Το εργοστάσιο κατά μια πληροφορία, κινούνταν με τη δύναμη του νερού από τον Ελασσονίτικο, πάνω από την πόλη, όπως οι νερόμυλοι. Οι πληροφορίες είναι λιγοστές μιας και οι παλιοί Ελασσονίτες δεν μας άφησαν κάποια περιγραφή. Μέτοχοι της Εταιρείας ήταν ευκατάστατοι Ελασσονίτες και πρόεδρός της το 1939 ήταν ο δικηγόρος Βασίλης Ζαχίδης και μέτοχος ο Φιλώτας Βασκαλής 2 (έμπορος καταγώμενος από το Λιβάδι, πατέρας του δικηγόρου Ιωάννη Βασκαλή). Για τον Φ. Βασκαλή θα πούμε στη συνέχεια. Τα εγκαίνια 3 του Ηλεκτρικού Εργοστασίου έγιναν με επισημότητα μαζί και του Γυμνασίου Ελασσόνας στις 8 Οκτ. 1939, από τον τότε νομάρχη Λαρίσης Ανδρέα Πολυχρονιάδη (που στον λόγο του το χαρακτήρισε έργο στο πνεύμα!!! του καθεστώτος του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά, ενώ ήταν ιδιωτική προσπάθεια).

Με την κατάκτηση της χώρας μας από τους Γερμανοϊταλούς (Κατοχή) την Ελασσόνα διοικούσαν οι Ιταλοί που είχαν ως Φρουραρχείο κτίριο στη θέση της σημερινής Μητρόπολης (Δεσποτικό Μέγαρο) που είχε κάποια δέντρα απ’ έξω. Σ’ αυτά τα δέντρα είχαν αρχίσει να δένουν πισθάγκωνα Έλληνες ως τιμωρία, το λέγαν AL PALO… Σε ένα τέτοιο δέντρο έδεσαν ένα πρωί του 1942 τον Φιλώτα Βασκαλή, πρόεδρο της Ηλεκτρικής. Γράφει ο Ελασσονίτης Β. Χουρίδης 4 στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του: «Όλοι πιστεύουν πως τον δένουν πισθάγκωνα σαν υπεύθυνο για τις ανωμαλίες που παρουσιάζει το ηλεκτρικό εργοστάσιο (η μηχανή χαλάει κάθε τόσο και η διακοπή ρεύματος γίνεται καθημερινό γεγονός). Έτσι νόμιζαν όλοι όσοι τον έβλεπαν δεμένο στο δέντρο. Λάθος… Οι λόγοι που τον έδεσαν οι Ιταλοί ήταν πολύ διαφορετικοί. Κανείς δεν γνώριζε τις πιέσεις και τις απειλές που εδέχετο ο μπάρμπα Φιλώτας. Τον πίεζαν αφάνταστα για να ενταχθεί στους Λεγεωνάριους. Και αφού αρνιόταν συνέχεια τον έστησαν στο ΑΛ ΠΑΛΟ...!!». Αυτά αναφέρει ο Χουρίδης.

Το ίδιο μου είπε όμως και ο δικηγόρος Γιάννης Βασκαλής, γιος του Φιλώτα, όταν τον γνώρισα στη Θεσσαλονίκη. Οι προστατευόμενοι από τους Ιταλούς (βλαχόφωνοι) «Λεγεωνάριοι» είχαν οργάνωση κυρίως στα χωριά της Ποταμιάς, αλλά και στην Ελασσόνα είχαν ορισμένους που υπέγραψαν το Αυτονομιστικό Μανιφέστο τους και πίεζαν Λιβαδιώτες να ενταχθούν στην κίνησή τους, χωρίς επιτυχία. Ο Φ. Βασκαλής στάθηκε πατριώτης, γιατί άλλωστε ήταν ενταγμένος και στο ΕΑΜ, όπως και η κόρη του Φούλα ήταν στις αντιστασιακές γυναίκες (βλ. Β. Χουρίδης σελ. 37 και 112). Το βασανιστήριό του στο δέντρο ήταν μίας μέρας και μετά φαίνεται πως τον άφησαν ελεύθερο. Δεν γνωρίζουμε μέχρι πότε ήραν πρόεδρος στην Ηλεκτρική της Ελασσόνας, η οποία λειτουργούσε ως το 1960 που την εξαγόρασε η ΔΕΗ που από τότε ανέλαβε τη διανομή ρεύματος, με την επέκταση στα χωριά της Ελασσόνας σε μια δεκαετία.

…………………………………………

1. Είχε προηγηθεί στην ηλεκτροπαραγωγή το 1923 η Τσαριτσάνη, με αγγλική ντιζελοκίνητη μηχανή RUSTON, που σώζεται ακόμη, αποθηκευμένη στην Τσαριτσάνη, βλ. ηλεκτρονικό άρθρο Αθαν. Νούσια.

2. Φιλώτας Βασκαλής: Είχε γεννηθεί πριν το 1900 στο Λιβάδι και πήγε μετανάστης στην Αμερική (ΗΠΑ). Επέστρεψε και παντρεύτηκε (η σύζυγος από την οικογένεια Πάκα) και απέκτησε τον Ιωάννη το 1917 και τη Φούλα. Ξαναπήγε στην Αμερική και επιστρέφοντας έγινε έμπορος στην Ελασσόνα στο Στιαροπάζαρο. Το όνομά του έχει ο εγγονός Φιλώτας Ιωάνν. Βασκαλής, χημικός μηχ/κος που ζει στη Θεσσαλονίκη.

3. Ευάγγελος Β. Τσακνάκης, Ο ΠΡΩΤΟΣ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ (ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΟ 1939), ΘΕΣ. ΗΜ. τ. 81 (2022) σ. 49-62. Και εφ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 7.10.1939.

4. Βασίλης Χουρίδης, ΚΑΤΟΧΗ, γεγονότα περιόδου 1941-44 στην Ελασσόνα, Θεσ/νίκη 1985, σελ. 102. Ο Β. Χουρίδης ήταν ένα παιδί (Πόντιος στην καταγωγή) που έκανε θελήματα στα Καφενεία και που το πήραν (στανικά) οι Ιταλοί για να βοηθάει τον μάγειρά τους. Έμαθε γρήγορα τα Ιταλικά και το ΕΑΜ Ελασσόνας τον χρησιμοποίησε για πληροφοριοδότη.

Πηγή άρθρου: Ελευθερία Λάρισας

Για τον Ευθύμη...

Πέρασαν ημέρες από τότε που ο φίλος μου ο Ευθύμης από τα παιδικά χρόνια μας στο χωριό δεν είναι πια κοντά μας... Από τη μία ένιωθα την ανάγκη να γράψω και από την άλλη σιωπή... Μια περίεργη σιωπή που τα μιλάει και τα λέει όλα... Με τον Θυμιάκο μεγαλώσαμε μαζί, στο ίδιο σοκάκι. Μαζί με όλα τα παιδιά της γειτονιάς. Τον Κώστα, τον άλλο Κώστα, τον Βασίλη και άλλους πολλούς. Με ψωμί φέτα πασπαλισμένη από ζάχαρη και σπανιότερα μερέντα... Και με πολύ ποδόσφαιρο που το σταματούσαμε μόνο όταν πέρναγε ο παπα-Ισίδωρος, πριν και μετά τον εσπερινό. Πολλές οι παιδικές μνήμες και όσο μεγαλώνεις τόσο αυτές θεριεύουν. Ήταν ένα αληθινά σπάνιο παιδί με αγνή ψυχή και ανοιχτή καρδιά για όλους. Ευαίσθητος σε έναν κόσμο που απαιτεί σκληρότητα... Υπήρξε πεισματικά ρομαντικός. Ίσως γι' αυτό σχεδόν πάντα οι συζητήσεις μας κατέληγαν στα παιδικά μας χρόνια. 

Η φυγή όμως από αυτόν εδώ τον βίο δεν σημαίνει τίποτα για τους ρομαντικούς. Άλλωστε, ο Χριστός σε αυτούς πρώτους από όλους απευθύνεται όταν λέει "όποιος πιστεύει σε εμένα ακόμη κι αν πεθάνει θα ζει". Κι ο αγαπημένος μου φίλος και φίλος πολλών δεν πέθανε. Ζει στο αιώνιο Φως του Χριστού. Κι αυτό δεν είναι απλά ελπίδα, αλλά βεβαιότητα. Αφού, ούτως ή άλλως, είτε εδώ είτε εκεί στην αγκαλιά του Θεού είμαστε. Εκεί, όμως, λείπει ο πόνος, η λύπη και ο στεναγμός... Υπάρχει μόνο χαρά. Χαρά και παιχνίδι.

Ο Θεός να σε αναπαύσει αγαπημένε μου φίλε!

Χρήστος Γκουνέλας