Πετρολούκας Χαλκιάς, τόσο μεγάλος και τόσο ταπεινός

 

Ένα "κερί" στη μνήμη του μεγάλου Πετρολούκα Χαλκιά στη σημερινή "Ελευθερία" της Λάρισας.

Είχα την ευλογία να γνωρίσω τον αείμνηστο πλέον Πετρολούκα Χαλκιά. Γνώρισα από κοντά το πόσο μεγάλος και ταυτόχρονα ταπεινός υπήρξε. Η απλότητά του στην επικοινωνία του με τους ανθρώπους ήταν αληθινό κλειδί για τις καρδιές τους. Η δε τέχνη του ήταν απαράμιλλη, ως άξιος φορέας τόσο της ηπειρώτικης μουσικής όσο και της οικογενειακής του παράδοσης. Ήταν μεγάλος μάστορας, σμιλευτής ψυχών, αντάξιος των ηπειρωτών μαστόρων που έκαναν την πέτρα να μιλάει.

Το κλαρίνο του Πετρολούκα στα χέρια του μιλούσε με ανθρώπινη φωνή για τα βάσανα, τους καημούς αλλά και τις χαρές των ανθρώπων. Μιλούσε όμως και την αέρινη φωνή των ελάτων της Ηπείρου και των τρεχούμενων νερών της. Ειδικά στα μοιρολόγια, με τα οποία ένωνε τον ταξιδευτή των ψυχών Ηπειρώτη Αχέροντα με τις σταγόνες ή τα ποτάμια των δακρύων των ανθρώπων, στη μνήμη των ψυχών που έχασαν το σώμα στην ξενιτιά ή στον πόλεμο. Δεν επρόκειτο για ένα απλό μουσικό όργανο αλλά για έναν ζωντανό οργανισμό με σώμα, ψυχή και λαλιά. Η μιλιά του Πετρολούκα με τον ανάλογο κάθε φορά σχηματισμό των χειλιών και η επιδεξιότητα των δαχτύλων του έκανε το όργανο μια να κλαίει, μια να γελάει. Όταν τον ρωτούσαν για το τι χρειάζεται για να παίξει κάποιος μουσική, πήγαινε το χέρι του στο μέρος της καρδιάς του χωρίς να πει τίποτα άλλο.

Ο Πετρολούκας υπήρξε τέκνο της εποχής του. Έζησε από μικρές μέρες τον μισάνθρωπο πόλεμο, τη φτώχεια και τον φόβο. Και μετά, την ξενιτιά των Ηπειρωτών στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα και ο ίδιος έζησε στην ξενιτιά για είκοσι χρόνια με γλυκόπικρο νόστο αλλά και με μεγάλες δόξες. Στα ξακουστά πανηγύρια της Ηπείρου ξεκινούσε με ένα μοιρολόι, όπως το βρήκε στη ζώσα παράδοση, και μετά ακολουθούσαν τα πεντατονικά άσματα, ο ομφάλιος λώρος με τους τρόπους της αρχαίας ελληνικής μουσικής. Ένωση ζωντανών και κεκοιμημένων σε έναν μυστηριακό χορό, όπως στη θεία Λειτουργία που δεν αφήνεται τίποτα απ’ έξω και κανένας χωρίς τη μνημόνευση.

Ο Πετρολούκας ταξιδεύει ήδη στο αιώνιο Φως, στην αγκαλιά του Θεού. Κοντά του έχει το γλυκύφθογγο κλαρίνο του, όπως το ζήτησε. Ήδη θα άρχισε να παιανίζει αναστάσιμα άσματα αναμεμειγμένα με μοιρολόγια, για εμάς τους ξενιτεμένους στη γη, και τραγούδια της Ηπείρου μαζί με τους αγγέλους και τους άλλους μάστορες, τον μπαρμπα-Τάσο τον Χαλκιά, τον Σταύρο Καψάλη, τον αγαπημένο του γιο Μπάμπη, τον αδελφό του Αχιλλέα με το βιολάκι του, τον Χρήστο Ζώτο, τους Χαλιγιάννηδες και πολλούς άλλους ακόμη μερακλήδες της Παράδοσης.

Χρήστος Γκουνέλας,

θεολόγος, μουσικός