Βασίλειος Κατσαρός: Η Κρανιά στην Αντίσταση - Η μάχη στα "Πηγάδια"

 

Το "στένωμα"  όπου διεξήχθη η μάχη

Πολλοί συμπατριώτες μας ασχολήθηκαν με το θέμα της μάχης αναδεικνύοντας την και κάνοντάς την γνωστή, ειδικά δε στις νεότερες γενιές των συμπατριωτών μας.

Η ιστορία πάντα γράφεται και συμπληρώνεται, αλλά στην προκειμένη περίπτωση, έχουν γραφεί πολλά στοιχεία, όχι μόνο από Κρανιώτες αλλά και από άλλους ερευνητές και συμμετάσχοντες σε αυτά τα γεγονότα. Παρακάτω αναφέρω μερικά ενδεικτικά πληροφοριακά στοιχεία, τα οποία αναφέρονται στην ιστορικότητα της μάχης και τις λεπτομέρειες αυτής.

Πρώτος για την συγκεκριμένη μάχη, έγραψε ο δάσκαλος του χωριού μας, Ελευθέριος Λάλος. 

Ακολούθησε δημοσιευμένο άρθρο του συμπατριώτη μας, Βασιλείου Γ. Κατσαρού. 

Ο Σύλλογος Κρανιωτών Λάρισας και Περιχώρων, "Η Ξηροκρανιά", με τον Παύλο Λάλο δημιούργησαν ντοκιμαντέρ με μαρτυρίες και πληροφορίες για την μάχη. 

Ενώ, η οικογένεια Κωνσταντίνου Λυκοστράτη, της οποίας οι πρόγονοι συμμετείχαν ενεργά στη μάχη, δημιούργησε σχετικό ντοκιμαντέρ, με τη μαρτυρία του συνταξιούχου δασκάλου του χωριού μας, Νικολάου Δημουλά, το οποίο έχει χορηγηθεί στον ΜΕΣΚΕ, και παράλληλα έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο (Youtube). 

 Με τα παραπάνω μέσα, έχουν αποτυπωθεί, καταγραφεί,   περισωθεί, και δει τη δημοσιότητα, για την περίοδο αυτή και γι' αυτήν την μάχη, στον συγκεκριμένο τόπο,  πληροφορίες, μαρτυρίες και ντοκουμέντα, διασφαλίζοντας  την ύπαρξη των ιστορικών γεγονότων. Στόχος ήταν να φωτιστούν ολόπλευρα και όσο γίνεται πιο αντικειμενικά οι πρόσφατες σελίδες ιστορίας της περιοχής και, γιατί όχι, και η πανελλαδική σημασία τους. Πράγμα που έγινε διότι, διεξοδικά, αξιολογικά και προπαντός με πληροφορίες για τα γεγονότα και τα συμβάντα, για τα πρόσωπα και τα πεπραγμένα τους, αποδόθηκαν όπως ακριβώς υπήρξαν, έγιναν, και παγιώθηκαν ιστορικά.  Έτσι έχει καταστεί δυνατό να δοθεί στις νέες γενιές, που δεν έζησαν τα δρώμενα, ένα συνολικό, ελεγμένο και αξιολογημένο υλικό, μια συγκροτημένη καταγραφή, μια καθαρή εικόνα της ιστορίας του τόπου τους. Η Εθνική Αντίσταση εναντίον των στρατευμάτων κατοχής 1941-1944, προέκταση και ολοκλήρωση του έπους της Αλβανίας, των Μακεδονικών οχυρών και της Μάχης της Κρήτης, υπήρξε συλλογικό έργο όλων των Ελλήνων, που με τις όποιες δυνάμεις τους αντιτάχθηκαν στους κατακτητές και πολέμησαν για το πανάκριβο αγαθό της Ελευθερίας. 

Για να αποδοθεί έμπρακτα ένας ελάχιστος φόρος τιμής σε όλους εκείνους, άντρες, γυναίκες και παιδιά που αγωνίστηκαν, βασανίστηκαν ή έπεσαν ηρωικά προσφέροντας τα μέγιστα στον υπέρ πάντων αγώνα του λαού μας στα μαύρα χρόνια της Κατοχής, η Ελληνική Πολιτεία την αναγνώρισε επίσημα και  Ν. 1285/1982 καθιέρωσε την επέτειο της Μάχης του Γοργοποτάμου την 25 Νοεμβρίου ως ημέρα Πανελλήνιου εορτασμού της Εθνικής μας Αντίστασης. 

Μέσα σε αυτό το πνεύμα συμφιλίωσης, αναγνώρισης και προσφοράς, αυτών που αγωνίστηκαν για τη ελευθερία,  η πρόταση για ανέγερση επετειακού μνημείου  δεν έρχεται να ξανανοίξει πληγές και παλιούς φανατισμούς, αλλά να προσφέρει και να αποτελέσει  ένα ενωτικό σημείο αναφοράς ομόνοιας, με γνώμονα την ιστορία του τόπου, και την προσφορά των Κρανιωτών πατριωτών που πήραν μέρος σε αυτήν την δεδομένη ιστορική περίοδο.

Αναρωτιέμαι για ποιο λόγο δεν πρέπει να ανεγερθεί στην Κρανιά ένα  επετειακό μνημείο, το οποίο θα είναι σημείο αναφοράς στην ιστορία του τόπου και της πατρίδος μας και στο οποίο εμείς οι Κρανιώτες  κάθε χρόνο, θα έπρεπε να τιμούμε με εκδηλώσεις μνήμης.

Άλλωστε, από μόνες τους οι γραπτές μαρτυρίες δεν έχουν ολοκληρωμένη υπόσταση και αξία, όταν δε συνοδεύεται από μνημεία που δίνουν ζωή και εικόνα μνήμης στις μελλοντικές γενιές.

Γιώργος Ι. Μπαλής

Ακολουθεί το εμπεριστατωμένο άρθρο του Βασιλείου Γ. Κατσαρού 

Κάντε "κλικ" στις εικόνες για μεγέθυνση

Το σημείο της μάχης

ο δρόμος Κρανιάς - Βαλανίδας ο οποίος διέρχεται από τα "Πηγάδια" (φωτογράφιση από "Κούτρα")

"Τα Πηγάδια" (Φωτογράφιση από "Κούτρα")

"Τα Πηγάδια" (Φωτογράφιση από "Σέλωμα")

* Αποστολή κειμένων και φωτογραφιών Γιώργος Ι. Μπαλής